1. 1. İlkeler ve Kanuni Dayanak

İhraç izinleri halen yürürlükte bulunan İhracat Yönetmeliği, İhracı yasak ve Ön İzine Bağlı Mallara İlişkin İhracat tebliğleri esas alınarak verilir. İlgili mevzuata göre üretilip yurt içi asgari tohumluk standartlarına uygunluğu tespit edilmiş bulunan tohumluklar ihraç edilebilir. İhraç izni verilirken, söz konusu tohumluğun yurt içi üretim ve tüketim durumu dikkate alınır.

Sebze tohumluğu ihracatında ve çiftçilerden temin edilen tohumluklar için ihraç izni verilirken, alıcı tarafından istenecek olan tohumluk sertifikalarını temin etmek satıcının yükümlüğündedir. İhracat yapılacak ülkenin tohumluk kalitesi yönünden tohumlukta aradığı özellikler ve belgeler bakımından tüm sorumluluk ihracatı yapan firmaya aittir.

Gerek ticari, gerekse deneme ve demonstrasyon amacı ile ihraç edilecek tohumluklar için başvurular İl Müdürlüklerine yapılır ve bu konuda herhangi bir standart aranmaz.

İhraç izinleri Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığınca yayınlanan "İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin 96/31 sayılı İhracı Tebliği" gereğince tohumluk ihraç izinleri verilmektedir. Söz konusu Tebliğin Ek-1'de ihracı yasak malların listesi verilmiştir. Bu listenin 3.sırası ile tütün tohumu ve fidesi, 8.sırası ile ihracı yasak olan Doğal Çiçek Soğanları, 13.sırası ile de asma, incir, fındık, antep fıstığı fidanın ihracı yasaklanmıştır.

Ayrıca 5 Şubat 1998 tarih ve 23249 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 96/31 sayılı ihracı yasak ve ön izne bağlı mallara ilişkin Tebliğde değişiklik yapılmasına dair 98/1 Sayılı İhracat Tebliğine göre; ihracı yasak mallar ek 1 listesinin meyve fidanları ile ilgili 13.maddesi ile zeytin, incir, fındık, antepfıstığı ve asma (sultani ve çekirdeksiz) fidanlarının ihracı yasaktır.

Söz konusu 96/31 sayılı Tebliğin Ek-2'si İhracı Ön İzne Bağlı Mallar Listesi olup, tohumlukların ihracatı da Bakanlığımızın ön iznine verilmiştir.

2. Tohumluk ihraç izni verecek yetkili kuruluş

Tohumluk ihraç izinleri, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın bu konudaki yetkili kuruluşu Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü ile İl Müdürlükleridir.

İl Müdürlükleri izin verdikleri Tohumluk İhracat formunun bir suretini Genel Müdürlüğümüze göndermek zorundadır.

Yurt dışında işlenmek üzere geçici olarak ihraç edilecek tohumluklara da İl Müdürlüklerince ihraç izni verilebilir.

İthal edilmiş tohumluğun tekrar yurt dışına gönderilmesi durumunda sadece TÜGEM'den ihraç izni alınacaktır.

Her yıl Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve ülkemizden ihraç edilecek Doğal Çiçek Soğanları listesinde belirtilen tür veya alt türlere ait soğanlar dahil her türlü çoğaltım materyalinin (yaprak, tohum, çiçek vs.) ihraç edilebilmesi için sadece Tarım ve Köyişleri Bakanlığından (TÜGEM) ihraç izni alınması şattır.

3. Tohumluk ihracı için yapılan başvuruda bulunması gereken belgeler

3.1. Başvuru dilekçesi

Dilekçede, ihracatın yapılacağı ülke ve kuruluş, ihraç edilecek tohumluğun türü, çeşidi ve nereden temin edildiği, birim fiyatı ve toplam parasal değeri ve ihraç edilecek gümrük kapısı belirtilecektir..

3.2. Tohumluk İhracat Formu

Ülkesel Tohumluk Tedarik, Dağıtım ve Üretim Programı Kitabında örneği mevcut bulunan "Tohumluk İhracat Formu" firma tarafından 2 nüsha olarak doldurulacaktır.

3.3. İthalatı yapan firma tarafından istenildiği takdirde, ihraç edilecek tohumluk için yurt içinde düzenlenmiş sertifika raporunun aslı veya tasdikli sureti, sebze tohumluklarında ise sertifika veya analiz raporunun aslı veya tasdikli sureti eklenecektir. . (Bu belgeler deneme ve demonstrasyon amacı ile yapılacak ihracatta aranmayabilir)

4. İhraç izni yazısının gönderilmesi

4.1. İhraç izni yazısı dört nüsha halinde düzenlenir. Bir nüshası ilgili kuruluşa, bir nüshası ilgili Gümrük Müdürlüğüne verilmek üzere ihracın yapılacağı gümrük kapısının bulunduğu İl Müdürlüğüne, bir nüshası TÜGEM'e gönderilir, dördüncü nüsha ise dosyasında muhafaza edilir. TÜGEM'e gönderilen yazıya Tohumluk İhracat formunun bir sureti eklenecektir.

4.2. Tohumluk ihraç izni alındıktan sonra ihracatın fiilen gerçekleşmemesi durumunda sonucun ilgili kuruluş tarafından TÜGEM'e bildirilmesi gereklidir.