"TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI YASA TASARISI" HAKKINDA TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASININ GÖRÜŞÜ

"TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI YASA TASARISI" 
HAKKINDA TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASININ GÖRÜŞÜ
MERKEZ
01.07.2003
 

TOPRAĞI KORUMA AMACINA AYKIRI DÜZENLEMELER İÇEREN TASARI HAKKINDAKİ GÖRÜŞÜMÜZ AŞAĞIDA SUNULMAKTADIR.

7. VE 8. BYKP'NIN ÖNGÖRDÜĞÜ YASAL DÜZENLEMELERDEN BİRİSİ OLAN "TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI YASASI"NIN BİR AN ÖNCE TBMM GÜNDEMİNE GETİRİLMESİ VE YASALAŞMASI, ODA'MIZIN YILLARCA GÜNDEME GETİRDİĞİ BİR KONUDUR.

BU BAĞLAMDA, 57. HÜKÜMET DÖNEMİNDE KOALİSYON PARTİLERİ ARASINDAKİ ÇEKİŞME NEDENİYLE TBMM GÜNDEMİNE GETİRİLEMEYEN VE GENELDE OLUMLU ÖĞELER İÇEREN TASARININ, SAKINCA YARATABİLECEK MADDELERİNİN AŞAĞIDA ÖNERDİĞİMİZ DÜZENLEMELER DOĞRULTUSUNDA GÖZDEN GEÇİRİLEREK TBMM GÜNDEMİNE GETİRİLMESİ ODA'MIZIN İSTEMİDİR.

1) ANAYASAMIZIN 44., 45. VE 166. MADDELERİNE İŞLERLİK KAZANDIRACAK "TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI YASASI"NIN ÖZÜ; DOĞAL, SINIRLI VE YOK EDİLEBİLİR CANLI BİR KAYNAK OLAN TOPRAĞIN KORUNMASI, GELİŞTİRİLMESİ VE PLANLI KULLANIMIDIR. BU BAĞLAMDA, TOPRAĞIN KORUNMASI VE TARIMSAL NİTELİĞİ YÜKSEK TOPRAKLARIN TARIM DIŞI AMAÇLI KULLANILMAMASI AMACIYLA, ANAYASANIN 35. MADDESİNE UYGUN ŞEKİLDE KAMU YARARI DOĞRULTUSUNDA TOPRAKTAKİ MÜLKİYET HAKLARININ KISITLANMASI DOĞAL OLARAK GÜNDEME GETİRİLMEKTEDİR.

YASA TASARISININ GEÇİCİ 33. MADDESİ İSE; ANAYASAYA, TOPRAKLARI KORUYUCU HÜKÜMLER İÇEREN DİĞER İLGİLİ YASALARA, TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI YASA TASARISININ ÖZÜNE AYKIRIDIR.

GEÇİCİ 33. MADDE; YASANIN YÜRÜRLÜK TARİHİNDEN ÖNCE İZİN ALINMADAN TARIM ARAZİLERİNİ TARIM DIŞI KULLANIMA AÇAN KİŞİ, KURUM VE KURULUŞLARI, PARA CEZASI KARŞILIĞI AF ETTİĞİNİ AÇIKLAYAN, İMAR AFFI NİTELİĞİNDE BİR DÜZENLEMEDİR.

BÖYLE BİR DÜZENLEME;

- ODA'MIZIN İZMİT VE DÜZCE'DE TOPRAKLARI YOK EDEN ŞİRKETLERE KARŞI AÇTIĞI İPTAL DAVALARI SONUCU DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU'NUN TOPRAKLARIN KORUNMASININ EN ÜSTÜN KAMU YARARI OLDUĞU ŞEKLİNDE VERDİĞİ KARARLARI YOK SAYAN BİR DÜZENLEMEDİR.

- TOPRAĞI YAĞMALAYAN VE TALAN EDENLERİN BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMAYA YÖNELİK BİR DÜZENLEMEDİR.

- TASARI, YASANIN YÜRÜRLÜK TARİHİNDEN SONRA İZİNSİZ KULLANIMLARA ÇOK AĞIR CEZAİ YAPTIRIMLARI GÜNDEME GETİRİRKEN, AF İÇİN BİR BAŞLANGIÇ TARİHİ SINIRLAMASI KONULMAMASI NEDENİYLE YENİ TALAN VE YAĞMALARA ÇAĞRI NİTELİĞİ TAŞIYAN BİR DÜZENLEMEDİR.

- GEÇİCİ MADDENİN TASARIDA KALMASI DURUMUNDA, TOPRAKLARIMIZI KORUYUCU BİR YASA ŞEKLİNDE DEĞİL, TOPRAK TALANINA YASAL KILIF HAZIRLAYAN BİR YASA OLARAK KAMUOYU GÜNDEMİNE GELECEK VE OLUMLU DÜZENLEMELERİN DE ÇIKMASINI GECİKTİRECEK BİR DÜZENLEMEDİR.

- GEÇİCİ MADDEYİ İÇEREN TASARININ YASALAŞMASI DURUMUNDA, ANAYASA MAHKEMESİ'NDE İPTAL EDİLECEK BİR DÜZENLEMEDİR.

BU NEDENLERLE, GEÇİCİ 33. MADDENİN TASARIDAN ÇIKARILMASI VE AF NİTELİĞİNDEKİ BİR DÜZENLEMENİN BAŞKA MADDELERE İÇERİLMEMESİ GEREKMEKTEDİR.

2) YASA TASARISINDAKİ BAZI TANIMLARIN, BİLİMSEL VE KURUMSAL ÇEVREDE KAVRAM BİRLİKTELİĞİ SAĞLANMASI AMACIYLA GÖZDEN GEÇİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR. ÖRNEĞİN;

- MADDE 3/İ'DE YER ALAN "ÖZEL ÜRÜN ARAZİSİ" TANIMI, "ÖZEL ÜRÜN ARAZİSİ: MUTLAK VE ÖNCELİKLİ TARIM ALANLARI DIŞINDA YÖREYE ÖZGÜ ÖZEL TEK VE ÇOK YILLIK BİTKİLERİN YETİŞTİRİLDİĞİ ARAZİLERİ" ŞEKLİNDE DEĞİŞTİRİLMELİDİR.

ÇÜNKÜ; ÖZEL ÜRÜN ARAZİLERİ, YALNIZCA SULU KOŞULLARDA ÖZEL BİTKİSEL ÜRÜNLERİN (PİRİNÇ GİBİ) VE SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ VE AVCILIĞININ YAPILABİLDİĞİ ALANLARI KAPSAMAMAKTA; ÖRNEĞİN, TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER GİBİ KİMİ EKONOMİK VE STRATEJİK DOĞAL BİTKİLER GEREK SULU VE GEREKSE KURU KOŞULLARDA VE SADECE ÖZEL ORTAMLARDA (KENDİ ÖZEL HABİTATLARINDA) ÜRETİLMEKTEDİR.

MÜLGA TOPRAKSU VE DEVAMINDA KHGM TARAFINDAN YAPILAN ETÜTLERE GÖRE HAZIRLANAN VE HALEN KONUYLA İLGİLİ TÜM KESİMLERİN KULLANDIĞI HARİTALARDA, "YÖRE EKOLOJİSİNE UYGUN MEYVE, ASMA, FINDIK, FISTIK, GÜL, ÇAY VE BENZERİ ÜRÜNLER", ÖZELLİKLERİNE UYGUN SİMGELER KULLANILARAK "ÖZEL ÜRÜN ARAZİSİ" OLARAK BELİRLENMİŞTİR (ÖRNEĞİN: ZF: FINDIK).

TASARININ MADDE 9/A BENDİNİN İKİNCİ FIKRASINDA YER ALAN "ÇAY, FINDIK, ZEYTİN, HAŞHAŞ GİBİ ÖZEL KANUNLARLA ÜRETİMİ PLANLANAN TARIMSAL FAALİYETLER HAKKINDA İLGİLİ KANUN HÜKÜMLERİ UYGULANIR." HÜKMÜ DE, ÖZEL ÜRÜN ARAZİLERİNDE YETİŞTİRİLEN BU ÜRÜNLERİN ÖZEL ÜRÜNLER OLDUĞUNU KANITLAMAKTADIR.

- MADDE 3/J'DE YER ALAN "DİKİLİ TARIM ARAZİSİ" TANIMI KALDIRILMALI VE "ÖZEL ÜRÜN ARAZİSİ: MUTLAK VE ÖNCELİKLİ TARIM ALANLARI DIŞINDA YÖREYE ÖZGÜ TEK VE ÇOK YILLIK BİTKİLERİN YETİŞTİRİLDİĞİ ARAZİLERİ" TANIMI KONULMALIDIR.

ÇÜNKÜ; DİKİLİ TARIM ARAZİSİ, "MUTLAK VE ÖZEL ÜRÜN ARAZİLERİ DIŞINDA KALAN" ARAZİLERİ KAPSAMAKTADIR. AYNI TANIMDA, YÖRE EKOLOJİSİNE UYGUN MEYVE, ASMA, FINDIK, FISTIK, GÜL, ÇAY VE BENZERİ GİBİ ÇOK YILLIK AĞAÇ, AĞAÇÇIK VE ÇALI FORMUNDAKİ BİTKİLERİN TARIMI YAPILAN ALANLAR DİKİLİ TARIM ARAZİSİ OLARAK BELİRLENMEKTEDİR. OYSA BU ARAZİLER, YUKARIDA BELİRTİLDİĞİ GİBİ ÖZEL ÜRÜN ARAZİLERİDİR.

- MADDE 3/K'DE YER ALAN "MARJİNAL TARIM ARAZİSİ" TANIMI KALDIRILMALI VE YERİNE "ÖNCELİKLİ TARIM ARAZİSİ: MUTLAK VE ÖZEL ÜRÜN ALANLARI YANINDA YÖRESEL EKOLOJİK VE EKONOMİK ÖNEMİ NEDENİYLE TARIMDA KALMASI UYGUN GÖRÜLEN ARAZİLERİ" TANIMI KONULMALIDIR.

ÇÜNKÜ; MARJİNAL TARIM ARAZİSİ TANIMI GEREKSİZLİĞİN ÖTESİNDE, KEYFİLİĞE İZİN VEREBİLECEK, TEHLİKELİ BİR TANIMDIR. TARIM ARAZİLERİ, ULUSLARARASI BİLİMSEL VE TEKNİK ARAZİ SINIFLAMA YÖNTEMLERİNE DAYALI OLARAK TANIMLANMIŞ VE/VEYA TANIMLAMASI YAPILACAK OLAN ARAZİLERİ KAPSAR. ÖRNEĞİN; ARAZİ YETENEK SINIFLAMASI YÖNTEMİNE GÖRE İLK 4 SINIFTA (I, II, III. VE IV. SINIF) YER ALAN ARAZİLER İŞLEMELİ TARIMA UYGUN ARAZİLERİDİR. MARJİNAL TARIM ARAZİSİ TANIMI, NİTEL YA DA NİCEL YÖNTEMLERE GÖRE YAPILAN SINIFLAMALARA UYMAMAKTA, "GELENEKSEL TOPRAK İŞLEMELİ TARIMIN YAPILDIĞI, YEREL ÖNEMİ OLAN" GİBİ BELİRSİZ VE KEYFİLİĞE YOL AÇABİLECEK BİR TANIMLAMADIR.

1998 YILINDA KHGM TARAFINDAN ODA'MIZDAN GÖRÜŞ İSTENİLEN TASARI HAKKINDAKİ GÖRÜŞÜMÜZ DOĞRULTUSUNDA ÖNERDİĞİMİZ "ÖZEL ÜRÜN ARAZİSİ" VE "ÖNCELİKLİ TARIM ARAZİSİ" TANIMLARI, ÜZERİNDE UZLAŞMA SAĞLANAN VE KHGM İL ARAZİ VARLIĞI KİTAPLARINDA KULLANILAN TANIMLARDIR.

MADDE 3/N'DE YER ALAN "EROZYONA DUYARLI ALANLAR" TANIMINDA; "...BOZULMUŞ VEYA YANLIŞ ARAZİ KULLANIMI NEDENİYLE YAPAY OLARAK BOZULMA RİSKİ TAŞIYAN EROZYON ŞİDDETİ ARTMIŞ VEYA BOZULMA İHTİMALİ OLAN ARAZİLER İLE SİLTASYONDAN ..." ŞEKLİNDE BİR DÜZELTME YAPILABİLİR.

3) MADDE 5'DEKİ ORMAN VE ÇEVRE BAKANLIKLARI İLE KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIKLARININ BİRLEŞMESİ SONUCU, YENİ YAPILANMA MADDEYE İŞLENMELİDİR. BU TÜR DEĞİŞİKLİKLER İLERİDE DE OLABİLECEĞİNDEN, YA MADDEDE GEÇEN "15 ÜYE" SAYISI METİNDEN ÇIKARILMALI, YA DA ORMAN VE ÇEVRE GENEL MÜDÜRLÜKLERİ AYRI AYRI KURULA ÜYE OLARAK YAZILMALIDIR.

BU MADDEDE SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ İÇİN GETİRİLEN "ULUSAL ÖLÇEK" KONUSUNDA; ULUSAL ÖLÇEKTE ÖRGÜTLÜ BİRDEN FAZLA SİVİL TOPLUM KURULUŞUNUN VARLIĞI NEDENİYLE, YA KATILIMCI ÖRGÜT İSİMLENDİRİLMELİ YA DA STK'LARIN OLUŞTURACAĞI BİR PLATFORMDAN DÖNÜŞÜMLÜ ÖRGÜT KATILIMI SAĞLANMASI YOLUNDA BİR DÜZENLEME YAPILMALIDIR.

4) MADDE 22/G FIKRASININ SONUNA, ARAZİNİN İŞLEMLER BİTİNCEYE KADAR SATIŞINA İZİN VERİLMEMESİNİ SAĞLAMAK AMACIYLA, "... ZARAR GÖREN ARAZİLERDE TAPUYA ŞERH İŞLENİR, SORUN ..." İFADESİ EKLENMELİDİR.

5) BUGÜNKÜ YAPISI İLE GEREK TKB GEREKSE KHGM'NİN BÖYLE BİR YASAYI UYGULAYABİLECEK YETERLİ ALTYAPIYA SAHİP BULUNMAMASI NEDENİYLE, YENİ TOPRAK SINIFLAMA SİSTEMİNİ BİLEN VE UYGULAYABİLEN, AB NORMLARINA UYGUN ÇALIŞMALAR YAPABİLECEK NİTELİKTE, 81 İLDE EN AZINDAN 81 TOPRAK ETÜT UZMANI SAĞLANMADAN UYGULAMAYA GEÇİLMESİ ÖNEMLİ SORUNLAR YARATABİLECEKTİR. BU BAĞLAMDA; SON TEKNOLOJİLERİ KULLANARAK TOPRAK ETÜT VE HARİTALAMA YENİLEME VE GÜNCELLEŞTİRME İLE VERİ TABANI OLUŞTURULMASI ÇALIŞMALARINI YÜRÜTEBİLECEK, YETERLİ VE YETKİN PERSONELE, BİLGİSAYAR, ARAÇ-GEREÇ VE LABORATUAR OLANAKLARINA SAHİP KURUMSAL BİR YAPILANMAYA İVEDİLİKLE GEREKSİNİM VARDIR.

6) MADDE 24'DE, YASANIN İŞLERLİĞİ İÇİN ÖNGÖRÜLEN 13 ALT DÜZENLEMENİN ÜÇ AY GİBİ ÇOK KISA SÜREDE BİTİRİLMESİ ÖNGÖRÜLMEKTEDİR. SÜRENİN YETERSİZLİĞİ DİKKATE ALINARAK, SAĞLIKLI VE UYGULANABİLİR METİNLER OLUŞTURULMASI AMACIYLA BU SÜRE 6 AY GİBİ BİR SÜREYE ÇEKİLEBİLİR.

7) ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDE YER ALAN MADDE 25 VE 26; MERA VE ORMANLARIN BELİRLENMESİ, KORUNMASI VE KULLANIMININ 4342 VE 6831 SAYILI KENDİ ALANINA ÖZGÜ YASALARLA DÜZENLENMESİ VE TASARIDA MERA VE ORMANLARA ÖZEL YENİ BİR DÜZENLEME GETİRİLMEMESİ NEDENİYLE GEREKSİZDİR. MADDE 27 İSE, DİĞER MADDELERDEKİ DÜZENLEMELERİN TEKRARI NİTELİĞİNDEDİR. BU NEDENLE MADDE 25, 26 VE 27 TASARIDAN ÇIKARILABİLİR.

8) MADDE 24 VE 32'DE TOPRAK KİRLİLİĞİ YÖNETMELİĞİ TERİMİ "TOPRAK KİRLİLİĞİNİ KONTROL YÖNETMELİĞİ" OLARAK DEĞİŞTİRİLMELİDİR.

9) MADDE 20'DE YALNIZCA ÇİFTÇİ EĞİTİMİNDEN BAHSEDİLMEKTEDİR. OYSA, TOPRAK KULLANIMI VE KORUNMASI YANINDA SÜREKLİLİĞİNİN SAĞLANMASI, YALNIZCA ÇİFTÇİLERE AİT BİR OLGU DEĞİLDİR VE TÜM TOPLUM KESİMLERİNİN İLKÖĞRENİM ÇAĞINDAN İTİBAREN BU KONUDA EĞİTİLMESİ VE BİLGİLENDİRİLMESİ GEREKLİDİR. BU NEDENLE, TÜM KESİMLERİN EĞİTİMİNİ KAPSAYICI BİR DÜZENLEMEYE GİDİLMELİDİR.

10) TASARIDA YER ALAN ŞEKİLSEL YANLIŞLIKLAR (ÖRNEĞİN; MADDE 23'DEN SONRAKİ ANA BAŞLIK DÜZENLERİ (KISIM-BÖLÜM), MADDE 3 VE MADDE 22'DE FIKRA NUMARALAMASI SIRASINDA "Ç, Ğ, Ö, Ş VE Ü" HARFLERİNDEN DE YARARLANILMASI GİBİ), YASA HAZIRLAMA TEKNİĞİNE UYGUN ŞEKİLDE DÜZELTİLMELİDİR.

Okunma Sayısı: 4093