PLATFORM, YASA TASARISINDA GDO ÜRETİCİSİNİN LEHİNE BİRÇOK YASAL BOŞLUĞUN BULUNDUĞUNU SAVUNDU. PLATFORM ADINA KONUŞAN İSTANBUL ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI BAŞKANI AHMET ATALIK CANAVAR BALON KAMPANYASI SIRASINDA YETKİLİLERDEN ALMIŞ OLDUKLARI SÖZLERİN TUTULMADIĞINI SÖYLEDİ.

MODERN BİYOTEKNOLOJİ KULLANILARAK ELDE EDİLEN GDO’LU ÜRÜNLER İLE İLGİLİ FAALİYETLERİ DÜZENLEMEK, DENETLEMEK BİYOGÜVENLİK SİSTEMİ KURMAK, GELİŞTİRMEK VE UYGULANMASINI SAĞLAMAK AMACIYLA OLUŞTURULAN ULUSAL BİYOGÜVENLİK YASA TASLAĞI’NA, 100’Ü AŞKIN SİVİL TOPLUM ÖRGÜTÜ, MESLEK ODASI VE SENDİKAYI BÜNYESİNDE BARINDIRAN GDO’YA HAYIR PLATFORMU BÜYÜK TEPKİ GÖSTERDİ. “HÜKÜMETİN HAZIRLADIĞI ULUSAL BİYOGÜVENLİK YASA TASARISI’NIN TÜKETİCİNİN VE ÇİFTÇİNİN YARARINA DÜZENLEMELER GETİRMEKTEN ÇOK, GDO ÜRETİCİSİ VE İTHALATÇISI FİRMALARIN LEHİNE, GDO’LU ÜRÜNLER İÇİN AÇILACAK PAZARLARIN KOŞULLARINI DÜZENLEMEYE HİZMET ETTİĞİNİ” BELİRTEN GDO’YA HAYIR PLATFORMU, YASAYA DİKKAT ÇEKMEK AMACIYLA 26 OCAK’TA MİMARLAR ODASI İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ’NDE BİR BASIN TOPLANTISI DÜZENLEDİ.

PLATFORM ADINA KONUŞAN İSTANBUL ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI BAŞKANI AHMET ATALIK, CANAVAR BALON KAMPANYASI SIRASINDA YETKİLİLERDEN ALMIŞ OLDUKLARI SÖZLERİN TUTULMADIĞINI VE SÖZ KONUSU YASANIN TÜKETİCİNİN KORUNMASI YERİNE ŞİRKETLERİN ÇIKARLARININ KORUNMASI DOĞRULTUSUNDA HAZIRLANDIĞINI SÖYLEDİ.

ATALIK, “CANAVAR BALON KAMPANYAMIZ SIRASINDA PLATFORM TEMSİLCİLERİNİ BAKANLIĞA DAVET EDİP GÖRÜŞLERİNİ ALAN, ANKARA’DA CANAVAR BALON’UN ÖNÜNDE BİZZAT TARIM BAKANI SAMİ GÜÇLÜ TARAFINDAN YAPILAN AÇIKLAMADA TALEPLERİMİZİN HAKLI OLDUĞUNU VE GEREKENLERİN YAPILACAĞINI BELİRTEN, MECLİS’TE YİNE BİZZAT BAKANIN YAPTIĞI KONUŞMADA BAĞLAYICI VAATLERDE BULUNAN TARIM BAKANLIĞI, VERİLEN BÜTÜN SÖZLERE VE VAATLERE RAĞMEN YASANIN HAZIRLIK AŞAMASINDA PLATFORM TEMSİLCİLERİNİN GÖRÜŞLERİNİ ALMADI. BU HALKIMIZIN TEPKİSİ VE TEMSİLCİSİNİ HİÇE SAYMAK DEMEKTİR. OYSA 5 OCAK’TA TAGEM’DE YAPILAN TOPLANTIYA, PLATFORMUMUZDAN KİMSE ÇAĞRILMADIĞI HALDE, GDO’LU ÜRÜN İTHAL EDEN ŞİRKETİN TEMSİLCİLERİ KATILDI. BU KATILIMIN HANGİ ETİK ANLAYIŞI İLE BAĞDAŞABİLECEĞİ AÇIK BİR SORU. TAGEM TOPLANTISINI İKİ SAAT KALA, DOLAYLI YOLLARDAN ÖĞRENEN PLATFORMUMUZ, NE İLGİNÇTİR Kİ, ÇAĞRILI OLMADIĞI HALDE HAZIRLIKLI OLARAK KATILAN TEK TARAF OLDU. BURADA BİRÇOK KATILIMCININ YASA TASARISINI BİR KEZ BİLE OKUMADIĞI GÖRÜLDÜ” DEDİ.

“AÇLIĞA ÇARE DEĞİL”

İDDİA EDİLENİN AKSİNE ‘AÇLIĞA ÇARE OLMAK’ GİBİ BİR TOPLUMSAL AMACI OLMAYAN BU TEKNOLOJİYİ REDDETTİKLERİNİ İFADE EDEN ATALIK, “FAO’NUN TESPİTLERİNDE BİLE YER ALDIĞI ÜZERE, DÜNYADA AÇILIĞIN SEBEBİ NE YETERSİZ ÜRÜN, NE DE YETERSİZ TARIM ALANI. HER İKİSİNİN DE FAZLASI MEVCUT. GDO’LAR AÇLIĞA ÇARE OLMAK BİR YANA, DÜNYADA DAHA FAZLA AÇLIĞA YOL AÇMA RİSKİNİ BERABERİNDE GETİRİYOR” DİYE KONUŞTU.

“YASA TASARISINDA MUĞLAK İFADELER ÇOK”

ATALIK, HAZIRLANAN YASA TASARISINDA EKSİK VE YANLIŞ BULDUĞU NOKTALARI İSE ŞÖYLE ÖZETLEDİ:

“İHTİYAT İLKESİ CARTAGENA PROTOKOLÜ’NÜN HUKUKİ İLKELERİNDENDİR. BU İLKEYE GÖRE, GÜVENLİK KONUSUNDA BİR BİLİMSEL BİLGİ YA DA UZLAŞI EKSİKLİĞİ OLDUĞUNDA, ÜLKELERİN GD ORGANİZMALARIN İTHALATI VE KULLANIMINI YASAKLAMA YA DA SINIRLAMA HAKKI OLDUĞUNU SÖYLEDİ. ANCAK 4. MADDEDE İHTİYAT PRENSİBİ ÇERÇEVESİNDE ELE ALINACAK HUSUSLAR ARASINDA, İTHALAT, PİYASAYA SÜRÜLME, KAPALI KULLANIM, TRANSİT SAYILMIŞ OLMASINA KARŞIN “ÜRETİM” AŞAMASININ ATLANMASI GDO ÜRETİCİSİ ŞİRKETLERE GDO’LARLA İLGİLİ BİLİMSEL VERİLERİN YETERSİZLİĞİ YA DA BİYOTEKNOLOJİNİN HIZLA GELİŞEBİLİRLİK ÖZELLİĞİ BAHANE EDİLEREK TANINMIŞ BİR KURTULUŞ YOLU MUDUR? SORUSUNU AKILLARA GETİRİYOR. YİNE 4. MADDENİN ÜÇÜNCÜ FIKRASINDA SAYILAN “GDO’LARIN VE ÜRÜNLERİNİN PİYASAYA SÜRÜLMESİ VEYA KAPALI KULLANIM İZNİ VERİLMESİNDE GÖZ ÖNÜNE ALINACAK İLKELERE DAHA ÖNCEKİ TASLAKTA YER ALAN ŞU İFADELERİN EKLENMESİ GEREKİYOR:

- GELENEKSEL ÜRÜNLERİN ÜRETİLMESİ İBARESİNİN TASARIYA EKLENEREK “GELENEKSEL ÜRÜNLERİN ÜRETİLMESİ İBARESİNİN VEYA TÜKETİCİNİN SEÇME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ORTADAN KALDIRILMAMASI” ŞEKLİNDE DÜZENLENMESİ

- ÇEVREYE SERBEST BIRAKILMASI PLANLANAN ORTAMDA, EKOSİSTEM DEVAMLILIĞI İÇİN ÖNEMLİ CANLILARIN VEYA KORUNAN TÜRLERİN POPÜLASYONLARININ BOZULMAMASI

- HEDEF OLMAYAN TÜRLERİN ORTADAN KALKMASINA NEDEN OLUNMAMASI

- İSTENMEYEN ŞEKİLDE KENDİSİNİN VEYA ÖZELLİKLERİNİN ÇEVREYE YAYILMAMASI

- BAŞTA TOPRAK VERİMİ OLMAK ÜZERE, EKOSİSTEMİN İŞLEYİŞİNİN CİDDİ VEYA DAİMİ BOZULMASINA NEDEN OLUNMAMASI.

ÖNCEKİ TASLAKTA BULUNMASINA KARŞIN BU TASLAKTA YER ALMAYAN “GDO’LU ÜRÜNLERİ VE BUNLARIN GÜVENLİ MUAMELESİ HAKKINDA KAMUNUN EĞİTİLMESİ DOĞRU BİLGİLENDİRİLMESİ VE KAMU BİLİNCİNİN OLUŞTURULMASI İÇİN GEREKLİ GÖRÜLEN TAM DÜZENLEMELER YAPILIR. GDO’YU PİYASAYA SÜREN, TÜKETİCİLERİ, ÜRETİCİLERİ VE KULLANICILARI; BİYOGÜVENLİĞİN SAĞLANMASI İÇİN GDO’NUN ÖZELLİKLERİ HAKKINDA BİLGİLENDİRMEK VE GDO’NUN İNSAN, HAYVAN, BİTKİ VE ÇEVRE SAĞLIĞINI VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİ TEHLİKEYE DÜŞÜRMEYECEK BİR BİÇİMDE TÜKETİLMESİ, ÜRETİLMESİ VE KULLANILMASI İÇ İN GEREKLİ EĞİTİMİ SAĞLAR. DEĞERLENDİRMEYE ALINAN VE KABUL EDİLEN BAŞVURULARLA İLGİLİ KARARLAR BİLGİ DEĞİŞİM MEKANİZMASI VASITASIYLA DUYURULUR” DÜZENLEMESİNİN TEKRAR DİKKATE ALINARAK TASLAĞA KONMASI GEREKTİĞİNİ VURGULAYAN ATALIK, ŞÖYLE DEVAM ETTİ: “ÇÜNKÜ ALINAN KARARLAR KİŞİLERİN ŞİMDİKİ VE GELECEK YAŞAMLARINI YA DOĞRUDAN YA DA DOLAYLI OLARAK ETKİLEYEN YANİ ONLARIN GÖRÜŞLERİNİ DE ALINMASINI ZORUNLU KILAN KARARLAR. KİŞİLERİN YAŞAM ÇEVRELERİNİ YAKINDAN İLGİLENDİRMESİ NEDENİYLE HALKIN BAŞLANGIÇTAN KARAR ALMA SÜRECİNE DAHİL EDİLMESİ GEREKİYOR. YANİ MADDEDE BELİRTİLDİĞİ GİBİ ALINAN KARARLARIN HALKA AÇILMASI AŞAMASINDAN ÖNCE KARAR ALMA SÜRECİNDE HALKIN ÖNCE BİLGİLENDİRİLMESİ SONRA DA KATILIMIN SAĞLANMASI KATILIM İLKESİNE ÇOK DAHA UYGUN.

- MADDE 10’DA KARAR VERME SÜRECİ DÜZENLENMİŞ. ANCAK KARAR VERME SÜRECİNDE ETKİN OLACAK TEMEL KRİTERLER AYRICA BELİRTİLMEMİŞ. BİR ÖNCEKİ TASARININ KARAR VERME BAŞLIKLI 10. MADDESİNDE YER ALAN “SOSYAL EKONOMİK DEĞERLENDİRMELER DE DİKKATE ALINARAK BAŞVURU HAKKINDA KARAR VERİLİR” CÜMLESİ SON TASARIDA YER ALMIYOR. 10. MADDENİN 3. FIKRASINDA İDAREYE VERİLEN TAKDİR HAKKININ YANLIŞ KULLANMAYA İMKAN SAĞLAYACAK ŞEKİLDE GENİŞLETİLDİĞİ GÖRÜLÜYOR.

- GDO’LARIN İZİNLİ OLARAK PİYASAYA SÜRÜLDÜĞÜ DURUMLARDA, ORGANİZMALARIN GENETİK OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİYLE İLİŞKİLİ OLARAK ORTAYA ÇIKAN ZARARLARDAN, BU ORGANİZMALARIN HATALI OLMASINA BAĞLI OLARAK PİYASAYA SÜRME İZNİ ALANLAR SORUMLUDUR. BU İBARE, “İZİN ALANLAR VE BU İZNİ VERENLER” ŞEKLİNDE DÜZENLENMELİ. AYNI FIKRANIN DEVAMINDA YER ALAN “BU KİŞİLER, GDO’LARIN PİYASAYA SÜRÜLDÜĞÜ ZAMANDA MEVCUT OLAN BİLGİ VE TEKNOLOJİ ÇERÇEVESİNDE FARK EDİLMEYEN HATALARDAN DA SORUMLUDUR” İBARESİNDE GEÇEN “FARK EDİLMEYEN HATALAR” ŞEKLİNDEKİ İFADE, “GÖZETİLMEYEN HATALAR” OLARAK DÜZENLENMELİ.

- “GDO’LARI MUAMELEYE TABİ TUTANLAR, MUAMELE NEDENİYLE ÇEVREDE ZARARIN MEYDANA GELMESİ VEYA SONUÇLARININ AĞIRLAŞMAMASI İÇİN RİSK DEĞERLENDİRMESİ SONUCUNDA BELİRTİLEN TEDBİRLER NEDENİYLE OLUŞACAK MASRAFLARI KARŞILAMAKLA YÜKÜMLÜDÜRLER. SORUMLULAR ÇEVRENİN ZARAR GÖRMÜŞ VEYA TAHRİP OLMUŞ UNSURLARININ ESKİ HALİNE GETİRİLMESİ VEYA AYNI DEĞERLERDEKİ UNSURLARIN YERİNE KONMASI İÇİN YAPILMASI GEREKLİ MASRAFLARI KARŞILAR.” BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİ, İNSAN SAĞLIĞINI VE GEN KAYNAKLARININ NASIL VE HANGİ TEDBİRLERLE ESKİ HALİNE GETİRİLECEĞİ SORUSUNU YANITSIZ BIRAKIYOR. HANGİ ŞİRKETİN SERMAYESİ BU UNSURLARI TAZMİN ETMEYE YETER YA DA YETER Mİ? BU MADDENİN DE TASARI TASLAĞI GİBİ UYGULANABİLİRLİĞİ YOK.

- TASARIDA GDO’LU ÜRÜNLERLE İLGİLİ YAPILAN İDDİALAR İÇİN KANITLAMA İSTENİYOR. SON DERECE PAHALI OLAN ANALİZLERİ, HANGİ TÜKETİCİ KARŞILAYACAKTIR. ŞİRKETLER BU DURUMDA YÜKÜMLÜLÜKTEN KURTULUYOR.

- ‘YASAKLAR’ BAŞLIĞI ALTINDA DÜZENLENEN TASARININ 11. MADDESİNİN B BENDİNDE BAHSİ GEÇEN ‘KÜÇÜK ÇOCUK’ KAVRAMI İLE KASTEDİLEN YAŞ GRUBU TASARIDA TANIMLANMAMIŞTIR.

- ESKİ TASLAK METİNDE GDO’LU ÜRÜNLERİN HER BİR İTHALATINDAN ÖNCE İTHALATÇI TARAFINDAN BAŞVURU YAPILACAĞI SÖYLENMİŞKEN, BU DURUM SON TASLAKTA ‘BİR KEREYE MAHSUS’ ŞEKLİNDE DEĞİŞTİRİLDİ. BU DURUM DENETİM MEKANİZMASINI SEKTEYE UĞRATACAK.”