ÜZÜMDE YAŞANAN SORUNLAR
Şube Başkanımız İbrahim GÜR, 15.09.2006 tarihinde yerel De-Ha TV'de ilimiz tarımında geniş yer tutan üzüm'de yaşanılan sorunları kamuoyuna aktarmıştır.
Programda kamuoyuna aktarılan konular kısaca aşağıda belirtilmiştir.
İlimizde yetiştirilen sofralık çekirdeksiz üzümün (yaklaşık 110 bin ton) yarıdan fazlası ihraç edilmektedir.İhracatı ise Denizli ile birlikte başka Gümrük kapılarından da yapılmaktadır.
Çekirdeksiz üzümün kg maliyeti (arazi kirası hariç) yaklaşık 0.21 YTL’dir.Tüccar veya ihracatçılar bu yıl çekirdeksiz üzümün alımını 0.5-0.3 YTL arasında (üzüm kalitesine göre) başlatmışlardır.Bu birim fiyat geçen yılın fiyatının aynısıdır.
Ancak bu yıl rekoltenin fazlalığı ve ilaç kalıntıları vb. nedenlerle açılış fiyatının altına düşmesi beklenmektedir.
İlimizde az olmakla birlikte özellikle Alaşehir’deki çekirdeksiz üzümlerde ilaç kalıntılarının analiz sonuçlarının olumsuz çıkması ihracatçıları da zora sokmaktadır.Bu şekildeki üzümler kg fiyatı yaklaşık 0.1 YTL den iç piyasaya sürülmektedir.
Bu durum gerek çiftçilerimizin bu konuda eğitilmesini ve gerekse ihracatçılarında daha dikkatli olmalarını, üreticilerle bu konuda birlikte hareket etmelerini zorunlu kılmaktadır.
Yine bu yıl salt ilaç kalıntılarının yüksekliği nedeni ile ihracatın düşmesi ile birlikte kg fiyatlarında da daha da aşağı düşmesi beklenmektedir.Bu durum çiftçilerimizi büyük sıkıntılara sokacaktır.Birim fiyatların geçen yıl ki fiyatların altına düşmesi de kaçınılmaz görülmektedir.
Doğal olarak ihracatçıların değişik gereçler ileri sürerek, örgütsüz, tek başına hareket eden ve borçlu bulunan üreticilerden üzümlerini daha düşük fiyattan almaları da (üreticimiz üzümlerinin elinde kalacağı endişesine kapılmalarını sağlayacak) bu durumda etkili olmaktadır.Bu durum her yıl kiraz, elma vb. de olduğu gibi tekrarlanmaktadır.
Bu yıl esas sorun ve sıkıntı şaraplık üzümde yaşanmaktadır.İlimizde önceki yıllarda bazı şarap işletmelerinin desteği ile şaraplık üzüm yetiştiriciliği hızla artış göstermiştir.Bu yıl bu üründe rekolte ve kalite iyidir.
Ancak özellikle başta ÖTV artışı (şarapta) ve yine yukarıda belirtilen nedenlerle fiyat istikrarsızlığı şaraplık üzümlerde de sürmektedir.Geçen yıl öküzgözü gibi çeşitlerin kg fiyatı 1.18 YTL iken bu yıl en çok 0.38 YTL ye kadar çıkabilmektedir.Tüccarın alımı ve bağlantısı bu fiyatın üstüne çıkmamaktadır.
Üreticilerin şaraplık üzüm bağlarının sökmesi (birçoğunun) beklenmektedir. Haliyle de üreticilerimizin yeni şaraplık bağ tesis etmeleri de beklenmemektedir.
Şarap üretici örneğin üretim maliyeti 1.5 YTL olan (en ucuz) 70 CC’lik şişedeki şarabın toplam maliyeti, ÖTV vergisi ve KDV gibi vergilerin yüksekliğinden yaklaşık 5 YTL’ye satmak durumunda kalmaktadır.
Sonuç olarak tarımda yaratılan katma değer üreticiye kalmamakta, oynanan oyun her yıl değişik gerekçeler ileri sürülerek tekrarlanmaktadır.
Yaygın üretici örgütsüzlüğü, üreticilerin piyasalarda tek başına hareket etmek zorunda kalmaları, üreticilerin eğitimsizliği, alıcıların değişik yol ve yöntemlerle üretici üzerine baskı oluşturmaları, üreticilerin piyasa fiyatlarının belirlenmesinde hiçbir katkılarının olmaması, devletin piyasadan çekilmesi, müdahale alımı yapmaması, özellikle ilaç kalıntısı sorununun çözülememesi, üreticilerin devletçe uygun faizli kredi ile desteklenmemesi, üreticileri birlikte hareket ederek kendi işletmelerini kuramamaları, ürünlerini depolayamamaları, işleyememeleri ve pazarlayamamaları vb. nedenler bugünkü tablonun yaşanmasına neden olmaktadır.