WEBAGRON.COM: ÇİFTÇİNİN BİR KİLO BUĞDAYI BİR EKMEK ALMIYOR!- 30 HAZİRAN 2024

WEBAGRON.COM: ÇİFTÇİNİN BİR KİLO BUĞDAYI BİR EKMEK ALMIYOR!- 30 HAZİRAN 2024
MERKEZ
30.06.2024
 
Rahmetli dedem bir çiftçiydi ve her ekim döneminde söylediği bir söz vardı ki hiç aklımdan çıkmaz:

Torunum derdi;

Buğdayla koyun gerisi oyun…

Dedem bunu söylediğinde merak ederdim ne demek istiyor diye.

Bir keresinde sordum, bana şöyle cevap verdi:

Çiftçi için koyun ve buğdaydan değerli bir şey yok!

Ama bu yıl hiç öyle olmadı!

Eminim dedem yaşasaydı, şayet buğday ve arpa ekmiş olsaydı, söylenecekti o da diğer çiftçiler gibi.

Alım fiyatı açıklandı, çiftçinin başından aşağı kaynar sular döküldü.

Ekmeklik buğday ton başına 9 bin 250 TL, arpa ise ton başına 7 bin 250 liradan alınacaktı.

Bu kadar düşük fiyatı kimse beklemiyordu. Maliyeti neredeyse 13-14 lirayı bulmuştu…

Hayali kurulan traktör, kurulması planlanan yuva, eve alınacak eşyalar hepsi yok oldu gitti.

Geçen yıl destekler hariç 8 bin 250 liraya buğday satan üreticiye bu yıl sadece bin liralık artış uygun görüldü; yani kilogram başına sadece bir lira.

Arpada ise durum daha da vahim. Sadece 25 kuruş artırıldı kilogram fiyatı.
Kara kara düşünmeye başladı çiftçi, Bir kilo buğday satıp bir ekmek alamayacaktı! (Ekmeğin 10 TL olduğunu kabul edersek)
Buğday ve arpa, pandemi döneminin 6 stratejik ürününden ikisiydi.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı bir röportajında hububat için tarımsal üretim planlamasının “amiral gemisi” ifadelerini kullanmıştı ama görünen o ki gemi battı hatta batırıldı.
Sen yeter ki üret denilen çiftçi bu fiyatları gördükten sonra ben niye ürettim ki, üretmesem paramı bankaya ya da dövize yatırsam daha fazla kazanacaktım diyerek kendine kızmaya başladı.
Bazı çiftçiler ise keşke fiyat hiç açıklanmasaydı, fiyat açıklandıktan sonra piyasa daha da geriye gitti diyerek tepkisini dile getirdi.
Ben de bu yazımda buğday ve arpayı ele alayım istedim.
Açıklanan fiyatlar sonrası kim neler söyledi, tepkiler nasıl oldu ve en önemlisi çiftçi ne istiyor?
Hepsinin cevabını bu yazıda bulabileceksiniz…

HUBUBAT ALIM FİYATLARI
Tarım ve Orman Bakanlığı, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 2024 Hububat Alım Fiyatlarına ilişkin açıklama yaptı. Açıklamada;
14 Mayıs 2024 tarihinden itibaren üreticilerimize depolama imkânı sağlamak amacıyla TMO’ya arz edilen ürünler teslim alınmaya başlanmıştır. 2024 mahsulü hububat alım fiyatları (2. gruplar için) ton başına makarnalık buğdayda 10 bin lira, ekmeklik buğdayda 9 bin 250 lira ve arpada 7 bin 250 lira olarak belirlendi. Bakanlıkça, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı üreticilere buğday için ton başına bin 750 liraya kadar, arpa için ton başına 750 liraya kadar fark ödemesi desteği verilecek. Verilecek fark ödemesi desteği ile birlikte üreticilerin eline ton başına makarnalık buğdayda 11 bin 750 lira, ekmeklik buğdayda 11 bin lira ve arpada 8 bin lira geçecek.” denildi.

GÜBRE, MAZOT VE SERTİFİKALI TOHUMLUK DESTEĞİ VERİLMEYE DEVAM EDİLECEK
Üreticilere ilave olarak gübre, mazot ve sertifikalı tohumluk desteği de verilmeye devam edileceğine dikkat çekilen açıklamada, ürün bedeli ödemelerinin 45 gün içinde doğrudan üreticilerin banka hesaplarına yapılacağı vurgulandı.
Üreticilerin hasat döneminde arz yoğunluğu kaynaklı fiyat düşüşlerinden etkilenmesini önlemek, ihracat için gerekli hammadde tedarikini yurt içi üretimden karşılamak ve üretici lehine piyasa istikrarını sağlamak amacıyla Ticaret Bakanlığı ile birlikte bazı dış ticaret tedbirlerinin alınmasına ve uygulanmasına karar verildiğine işaret edilen açıklamada, tedbirler şöyle sıralandı:
“2018 yılı Eylül ayından bu yana yasak olan ve yurt içinde üretilen buğdaylarla yapılan kati un ihracatı serbest bırakıldı. Ekmeklik/makarnalık buğday ve arpa ile bunların kırıkları dahil ihracatı kontrollü olarak (TMO’dan uygunluk almak şartıyla) serbest bırakıldı. Dahilde İşleme Rejimi kapsamında buğday ithalatı 21 Haziran 2024’ten geçerli olmak üzere 15 Ekim 2024 tarihine kadar durdurulmuş olup, bu tarihte oluşacak piyasa şartlarına göre anılan durdurma işlemi daha ileri bir tarihe de ötelenebilecek. Alımlara ilişkin detaylar ile diğer ürün fiyatlarına ilişkin açıklama TMO tarafından yapılacak.”

2024 YILI BUĞDAY ÜRETİMİ TAHMİNİ 21 MİLYON TON
TMO 2024 hububat alım fiyatları ve fark ödemesi destekleri belli oldu. 2024 yılı bitkisel üretimine yönelik TÜİK 1.Tahmin verilerinin açıklandığı hatırlatılan açıklamada, hububat grubunda geçen yıla göre ortalama yüzde 5,4 azalış beklendiği bildirildi. Buğday üretiminin ise geçen yıla göre yüzde 4,5 azalışla 21 milyon ton olarak gerçekleşmesi beklendiği paylaşıldı.

BAKAN YUMAKLI: ÇİFTÇİLER GERÇEKÇİ OLMAYAN BİRTAKIM VAATLERLE KIŞKIRTILIYOR!
Dünya Gıda Güvenilirliği Günü’nde konuşan Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı fiyatların açıklanmasından sonraki ilk değerlendirmesinde şunları söyledi:
“Hasat dönemi başladı. TMO bütün hazırlıklarını yapmış durumda. Gıda konusu siyasi bir aparat değildir. 7 gün 24 saat işiyle hemhal olan bu ülkenin insanının sofrasına, onun gıdasını sağlamak için gece gündüz çalışan çiftçinin, üreticinin hiçbir şekilde rasyonel olmayan, gerçekçi olmayan birtakım vaatlerle adeta kışkırtılmasını kabul etmiyorum. Bizler bakanlık olarak bütün çiftçilerimizin, bütün üreticilerimizin her türlü yanında olan üretici bir bakanlığız. Bizi üreticiyle ayırmaya çalışacak her türlü söylemi de reddediyorum. Bizler fiyatı açıkladıktan sonra yanında bir dizi tedbirler de aldık. Bazı ürünlerin ithalatını kısıtladık. Özellikle ihraç edilebilecek olan ürünlerin daha önce yapılmayan ihracatını açtık. Bizleri üreticiden, çiftçimizden hiç kimsenin koparmasına izin vermeyeceğiz. Onların bütün ihtiyaçlarında birlikte olacağız ve inşallah bu güzel hasat dönemini de bereketli bir şekilde geçirmiş olacağız.”

TMO’DAN KRİTİK BUĞDAY AÇIKLAMASI: BUĞDAY ALIM FİYATLARI MALİYETLERİN ÜSTÜNDE!
Bakanlığın alım fiyatlarını açıklaması sonrası adeta kızılca kıyamet koptu. Gözlerin çevrildiği TMO’dan da tepki çeken bir açıklama geldi. Genel Müdür Ahmet Güldal, buğday alım fiyatlarının maliyetlerin çok üstünde olduğunu söyledi. TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, Buğday fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekti. Güldal buğday alım fiyatlarının desteklerle birlikte maliyetin oldukça üzerinde olduğunu açıkladı. Genel Müdür Güldal, “Alım fiyatı, gerçek maliyetler, üretimin sürdürülebilirliği, iç ve dış piyasa fiyatlarıyla tüketici fiyatları dikkate alınarak belirlenmektedir.” dedi.

ÇKS’YE KAYITLI BÜTÜN ÇİFTÇİLER DESTEKLERDEN YARARLANABİLECEK
Ahmet Güldal; “Ekmeklik buğdayda ton başına, 1. grup 9 bin 750 lira, 2. grup 9 bin 250 lira, 3. grup 8 bin 750 lira ve düşük vasıflı ise 8 bin liradır. Makarnalık buğdayda ise 1. grup 10 bin 500 lira, 2. grup 10 bin lira, 3. grup 9 bin 500 lira ve düşük vasıflısı ise 8 bin 750 liradır. Görüldüğü üzere kaliteli buğday üretimi teşvik edilmektedir. Buğdayda ton başına 1750 lira olan destekten Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı ve satışını belgelendiren bütün çiftçiler faydalanabilecek.” ifadelerin kullandı.

GÜLDAL: BUĞDAY FİYATLARI HASAT ARTIKÇA ŞARTLAR GEREĞİ BİR MİKTAR AZALABİLİYOR
Bazı yorumlarda piyasa aktörleri tarafından düşük grup veya düşük vasıflı ürünlerin fiyatı söylenerek ‘piyasa düşüyor’ veya ‘TMO açıklamasından sonra piyasa daha da düştü’ algısı oluşturmaya çalışılmaktadır. Buğday fiyatları hasat oranı arttıkça piyasa şartları gereği bir miktar azalabilmektedir. Şayet fiyat açıklanmamış olsaydı üreticilerimiz aleyhine fiyat oluşumları ortaya çıkabilecekti. Dolayısıyla üreticilerimizin buna kesinlikle itibar etmemelerini rica ediyoruz. Üreticilerimiz tereddütleri halinde TMO işyerlerinden ürünlerinin kalitesi ve fiyatı noktasında destek ve bilgi alabilirler.

AHMET GÜLDAL: BUĞDAY ALIM FİYATLARI DÜNYA PİYASALARINDAN 89 DOLAR DAHA YÜKSEK
TMO tarafından yapılan açıklamaya göre, bu sene Buğdayın alım fiyatı destek ve fark ödenekleri ile birlikte 359 doları geçtiğini belirten Güldal, “Fiyatlarımızın açıklandığı tarihte dünya fiyatları, navlun dahil ton başına 270 dolar seviyesindedir. Dolayısıyla ülkemiz çiftçisine verilen fiyat, dünya piyasalarından ton başına 89 dolar daha yüksektir.” ifadelerini kullandı.

ÖZGÜR ÖZEL’DEN BUĞDAY ALIM FİYATI TEPKİSİ!
Hububat alım fiyatlarına ilk tepki CHP Genel Başkanı Özgür Özel’den geldi. Özgür Özel buğday fiyatlarına ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda: “AK Parti Hükümeti ve Tarım Bakanlığı çiftçilerin alın terini, emeğini maalesef yok saymıştır. Bu, üreticinin ölüm fermanıdır. Açıklanan hububat fiyatı, maliyetin bile altında kalmıştır, buğdayın kilogram fiyatı en az 15 TL olarak güncellenmelidir.” ifadelerine yer verdi.

CHP TEKİRDAĞ’DA “BUĞDAY MİTİNGİ” DÜZENLEDİ
Sosyal medyada bu paylaşımı yapan CHP lideri Özgür Özel, 14 Haziran’da da Tekirdağ’ın Hayrabolu ilçesinde “Buğday Mitingi” düzenledi. Özel; mitingdeki konuşmasında buğday ekim alanlarının 25 yılda artan nüfusa rağmen üç milyon hektar azaldığını söyledi. Üç milyon hektarın beş Tekirdağ büyüklüğünde olduğunu dile getiren Özel, “2002 yılında 67 milyon nüfusumuz vardı. AKP iktidarı geldiğinde, o tarihte 20 milyon ton buğday üretiyorduk. Şimdi nüfusumuz 84 milyon, yine 20 milyon ton buğday üretiyoruz. Ama o günden bugüne 48 milyon ton buğday ithal ettik. Türkiye kendi kendine yeten, kendi karnını doyurabilen bir ülkeyken, şimdi buğdayı bile, samanı bile ithal eden bir ülke haline geldi” dedi.

ÖZGÜR ÖZEL: BUĞDAY ALIM FİYATI 15 LİRA OLMALI
Geçen hafta Cumhurbaşkanı ile yaptığımız görüşmede şunu söyledim: ‘Buğdaya verilen fiyat 9 TL 25 kuruş. Ziraat odalarının hesapladığı maliyetin 2,5 TL altında. Yarın fındık gelir, üzüm gelir. Diğer ürünler gelir ama çiftçiye bu hesap doğru gelmez. Bu hesap tutmaz. Bu borçlar ödenmez. Bu iş böyle yapılmaz. Çiftçiye bunu yaparsanız bu memleketin beli doğrulmaz.’ Hiç değilse kilo başına 4 TL destekleme verilerek, bu fiyatın telafi edilmesi ve buğdayın gerçekten para kazandırması için, çocukları okutması, karınları doyurması, borçları ödemesi için buğday fiyatının 15 lira olması lazım.”

TMO FİYATLARI ARAŞTIRILSIN ÖNERİSİ
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, çiftçinin yaşadığı sorunlara ilişkin mecliste araştırma komisyonu kurulmasını talep etti. Gürer ayrıca, komisyonda Toprak Mahsulleri Ofisi’nin açıkladığı 2024 hububat alım fiyatlarının da araştırılmasını önerdi.
Gürer, “TMO tarafından açıklanan 2024 yılı hububat alım fiyatları, çiftçiler arasında büyük bir hayal kırıklığına neden olmuştur. Açıklanan hububat alım fiyatları, çiftçilerin üretim maliyetlerinin oldukça altında kalmıştır. Ülke genelindeki tarımsal girdi enflasyonun %79’a ulaştığı bir dönemde, hububat alım fiyatları düşük tutulmuş ve çiftçilerin üretim maliyetlerinin altında bir hububat alım fiyatı açıklanmıştır. Geçen yıla göre buğday fiyatlarındaki %12’lik artışa karşın, arpa fiyatlarındaki artış oranı sadece %3,5 olarak gerçekleşmiştir. Bu durum, tarım sektöründeki üreticiler ve çiftçiler için ilerleyen süreçte ciddi sorunları beraberinde getirecektir.” dedi.

HUBUBAT ÜRETİMİ AZALACAK
Çiftçiyi tatmin etmeyen bu fiyatların gelecek yıllara ‘üretimde düşüş’ olarak yansıyacağını belirten Gürer, “Düşük alım fiyatları ve artan maliyetler, çiftçilerin gelecek yıllarda hububat üretim miktarlarını azaltmalarına neden olacaktır. Bu durum ise gıda güvenliğini ve tarım sektörünün istikrarını tehlikeye atacaktır. Dolayısıyla, hububat alım fiyatlarının üretim maliyet artışları göz önünde bulundurularak yeniden düzenlenmesi gerekmektedir” dedi.

TMO’NUN KRİTERLERİ ARAŞTIRILSIN
TMO’nun fiyatlarını belirlerken hangi kriterleri ele aldığının araştırılması gerektiğini belirten Gürer “Hububat üreticilerinin sürdürülebilir bir şekilde üretim yapabilmesi ve ülke genelinde gıda güvenliğinin sağlanabilmesi adına hububat alım fiyatlarının belirlenme sürecindeki kriterlerin detaylı bir şekilde incelenmesi ve belirlenen düşük fiyatların ilerleyen süreçte hububat üretimi üzerindeki olumsuz etkilerinin araştırılması için Anayasa’nın 98. ve İçtüzüğün 104. ve 105. maddeleri gereğince Meclis Araştırması açılması için gereğini arz ve teklif ederiz” diyerek öneriyi TBMM Başkanlığına sundu.

ŞEMSİ BAYRAKTAR: HUBUBAT ALIM FİYATININ REVİZE EDİLMESİ GEREKİYOR
TMO’nun makarnalık buğday için ton başına 10 bin, ekmeklik buğday için 9 bin 250 ve arpa için 7 bin 250 lira ödeme yapacağını açıklaması, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar tarafından da tepkiyle karşılandı.
Buğday alım fiyatının güncellenmesi talebinde bulunan Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamasında buğday fiyatlarının ülkede üretim yapan hemen her çiftçiyi doğrudan ilgilendirdiğini, açıklanan fiyatların üreticileri hayal kırıklığına uğrattığını bildirdi.
Bayraktar, fiyatın, birlik tarafından kilogram başına 10 lira 87 kuruş olarak tespit edilen buğday maliyetine eşdeğer seviyede, prim dahil kilo başına 11 lira olarak açıklandığına işaret ederek, şu ifadelere yer verdi: “Bu yıl ki alım fiyatı, geçen yıl prim dahil açıklanan kilo başına 9 lira 25 kuruş olan fiyatın sadece yüzde 18,9 üzerinde gerçekleşti. Buğday hasadının başladığı Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ekmeklik buğdayda piyasa fiyatları 9 lira 85 kuruş seviyelerinde. Açıklanan düşük alım fiyatı, ülke genelinde hasadın artması ile şu an piyasada oluşan fiyatların gerilemesine neden olacaktır.” Bayraktar, “Buğday fiyatları acilen revize edilmeli. Sayın Cumhurbaşkanı’mız Recep Tayyip Erdoğan’a buğday fiyatlarının revize edilmesine yönelik talebimizi de bir mektupla bildireceğiz. Fiyat revize edilmezse, bu yıl çiftçilerimiz buğdaydan ailesinin geçimini sağlayacak geliri elde edemeyecek, üretimden daha fazla kaçacak” dedi.

ZMO BAŞKANI SUİÇMEZ: BU FİYAT GELECEK YIL BUĞDAY VE ARPA ÜRETMEYİN DEMEK
Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez’den de hububat alım fiyatlarına tepki geldi. Suiçmez, “Bu fiyatları vermek, gelecek yıl ‘buğday ve arpa üretmeyin’ demek” yorumunu yaptı. Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş ise, “Buğday alım fiyatının en az tarımsal enflasyonun altında olmaması lazım sürdürülebilir üretim için. En az 15 lira olması lazımdı. 15 liranın altında olması çiftçiyi bıktırır” dedi. Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez de açıklanan fiyatlara tepki gösterdi. Buğday ve arpa fiyatlarının geç açıklandığını belirten Suiçmez, mazot, tohum, gübre, sulamada kullanılan elektrik dahil girdilerin yüzde 50 civarında arttığını söyledi. Suiçmez, “gelecek yıl buğday ve arpa üretmeyin demek” diye konuştu.

İL VE İLÇE ZİRAAT ODALARI ALIM FİYATLARINA TEPKİLİ!
Hükümetin buğday fiyatını 9 bin 250 lira açıklayacağına hiç açıklamamasının daha iyi olacağını dile getiren Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, şöyle devam etti: “Çünkü piyasada zaten 9 bin 500 liraydı. Müdahale alım fiyatı neden açıklanır? Fiyatlar ucuz olursa, çiftçiye destek amacıyla yüksek açıklarsınız ama piyasanın altında fiyat açıklıyorsunuz. O zaman açıklamanızın hiçbir hükmü yok. Boşuna fiyat açıklamayın ve piyasayı da bozmayın. Hükümet serbest piyasanın altında fiyat vererek çiftçiyi zor durumda bıraktı. Tüccar da bu fiyatı görünce, fiyatı aşağıya çekti.”
Eskişehir Odunpazarı Ziraat Odası Başkanı Burhan Çelikoğlu, açıklanan fiyatların enflasyonun çok altında olduğuna vurgu yaptı. Bu fiyatlarla çiftçilerin ayakta kalamayacağının altını çizen Çelikoğlu, “Geçen yıl 8 lira 25 kuruş olan ekmeklik buğdayın fiyatı 9 lira 25 kuruş olarak, 7 lira olan arpanın fiyatı ise 7 lira 25 kuruş olarak açıklandı. Devletin verdiği primlerle beraber, buğdayda yüzde 20’yi arpada yüzde 10’u bulmayan bir artış oldu. Geçen seneden bu yana üretimde kullandığımız mazotta yüzde 109 fiyat artışı var. Gübre ve işçilik maliyetleri %50-60 arasında yükseldi. Enflasyonun yüzde 75 olduğu yerde açıklanan bu fiyatlar çiftçinin başına giyotini indirmektir” dedi.
Tepebaşı Ziraat Odası Başkanı Kurtuluş Uzun ise “Buğday çiftçimize bu yıl pozitif ayrımcılık yapılmasını beklerken, açıklanan fiyat üreticilerimizde hayal kırıklığı yaşattı. Bu fiyat ülke genelinde hasadın artması ile birlikte hali hazırda piyasada oluşan fiyatların gerilemesine neden olacaktır. Açıklanan fiyat ne üretim maliyetleri ne de yüzde 75,45’i bulan enflasyon rakamları ile bağdaşıyor. Çiftçilerimize bu fiyatı izah edemiyoruz. Bu yüzden buğday fiyatları acilen revize edilmelidir. Aksi halde, bu yıl çiftçilerimiz buğdaydan ailesinin geçimini sağlayacak geliri elde edemeyecek ve üretimden daha fazla kaçacaktır. Böylece buğday fiyatı sadece çiftçilerimizin sorunu değil ülkemizin de bir sorunu haline gelecektir” açıklamasında bulundu.
Açıklanan buğday ve arpa alım fiyatlarının, üretim maliyetlerinin altında kaldığını, böylece üreticinin üretimden koparılmak istendiğini belirten Burdur Ticaret Borsası Başkanı Ömer Faruk Gündüzalp, “Resmen üreticimize ekme, dikme, bu işi bırak deniliyor. Bu rakamlar üreticimizin boynunu bükmüş, özellikle kuraklıkla mücadele etmeye çalışan bölgemizde, tarımsal üretimi tehlikeye sokmuştur. Fiyatları çok düşük oranlarla açıklamak, zorluklarla üretim mücadelesi veren, bu işi milli bir mesele olarak gören üreticilerimizi topraktan uzaklaştırmaktan başka bir şey değildir” dedi.
Şanlıurfa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı ve Hilvan Ziraat Odası Başkanı Hikmet İpar, hububat üretiminde uygun yağışlar nedeniyle yüksek bir beklenti içinde oldukları bir dönemde açıklanan alım fiyatlarının çiftçiyi hüsrana uğrattığını belirtti. Söz konusu fiyatların çiftçinin kâr marjını ortadan kaldırdığı gibi maliyetinin de altına düşmesine sebebiyet verdiğini İpar, “TMO açıkladığı alım fiyatı ile çiftçileri tüccarın elline attı. Bu fiyatlar revize edilmezse çiftçiyi tarlaya göndermede zorluk yaşayacağız. Bu da buğday üretiminde gerileme demek” diye konuştu.
Hilvan’da hububat ve bakliyat üretimi yapan çiftçi ve tarım girişimcisi Tansu Göktepeli, açıklanan fiyatların sürdürülemez olduğunu kaydetti. Arpa fiyatlarının piyasa fiyatlarının değişmediğini ancak buğdayda ciddi sıkıntı yaşayacaklarını belirten Göktepeli, “Bu yıl arpa rekoltemiz düşük kalacak. 1 hafta önce piyasada 11,5 TL’ye buğday alınıyordu. Açıklanan fiyatlar maalesef piyasanın çok düşmesine neden oldu. Ben çiftçi olarak önümüzdeki sezon hububat ekmeyeceğim. Birçok bölgemizde kuraklık rekolteyi düşürdü. Açıklanan fiyatlarla devletimiz gıda arz güvenliğine nasıl baktığını çok net bir şekilde anlatıyor” şeklinde konuştu.
Denizli Ziraat Odası Başkanı Hamdi Gemici de “Bu enflasyona rağmen Türk çiftçisinin ürettiği ürünlere verilen fiyat komik ve yalnızca çiftçiyle “alay” etmek anlamına gelmektedir. ‘Şartlar, bu fiyatları vermeyi zorluyor’ diyenler tamamen haksızlar. Ekonomiyi bu hale Türk çiftçisi mi getirdi? Tasarruf ise böyle tasarruf olmaz. Tasarrufu adam akıllı devlette yapın. Bundan sonra aklımıza hep kötü senaryolar geliyor. Çay ve hububatın ardından fındık, çeltik, incir, üzüm, mısır, pamuk, şeker pancarı fiyatlarını bekleyen üretici sevinebilecek mi? İhracatçı döviz kuruna göre fiyat belirler. Maliye yönetimi ise döviz kuru, enflasyon oranı, bütçe açığı, faiz oranı dengesini kuramadı ve kurması da başka baharlara kalmış gözüküyor. Allah bu gariban çiftçiye acısın.” dedi.

KIZILTEPE ZAHİRECİLER DERNEĞİ: DAĞ FARE DOĞURDU
Kızıltepe Zahireciler Derneği, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, TMO’nun duyurduğu fiyatlar için “Ne yazık ki dağ fare doğurdu” yorumu yaptı. Dernekten yapılan açıklamada “Hububat alım fiyatları açıklandı. Geçen seneye göre yüzde 8’lik bir fiyat artışıyla geçen 9 bin 250 TL alımı yapılan Makarnalık buğday bu sene kg başına 0.75 kuruş artışla ton başına 10.000 TL. Bu fiyatları reva gören Sayın yetkililerimiz cefakâr çiftçilerin geçen seneye göre girdi maliyetlerinin ne kadar artış gösterdiğini, yükseldiğini hiç mi dikkate almadılar. Yazık yazık” ifadelerini kullandı.

BİLECİKLİ ÇİFTÇİLERDEN TEPKİ KONVOYU
Bilecik’te çiftçiler, TMO’nun açıkladığı hububat alım fiyatlarına tepki göstermek amacıyla traktör konvoyu düzenledi. Şehir Mezarlığı ve 1. Organize Sanayi Bölgesi önünde toplanan çiftçiler, traktörleriyle kent merkezinde kornalar eşliğinde geçiş yaptı.
CHP Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün ve İl Başkanı Ali Özdemir’in de katıldığı konvoyun ardından, Atatürk Parkı önünde basın açıklaması düzenlendi. Eyleme katılan üreticiler, açıklanan hububat fiyatların kabul edilemeyeceğini belirttiler.
Milletvekili Yaşar Tüzün, yaptığı konuşmada, mazota bir yılda yüzde 105, gübreye yüzde 40 ve zirai ilaçlara ise yüzde 50 zam yapıldığını dile getirerek, şunları kaydetti: “Bu zamlar gelirken Türk köylüsünün ve çiftçisinin ürettiği buğdaya maalesef yüzde 12 oranında zam yapıldı, arpaya da yüzde 3 zam yapıldı. Eğer buğdayı ve arpayı dolu vursaydı, doğal afet olsaydı inanın bu kadar zarar etmezdiniz. En azından tarım sigortasında bir kısmını karşılardınız. Şimdi ise külliyen bir zararla karşı karşıyasınız.” dedi.

TMO NEYE GÖRE AÇIKLAMA YAPTI?
Bilecik Ziraat Odası Başkanı Ahmet Sevilen, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin açıkladığı maliyetin kiloda 10 lira 80 kuruş olduğunu belirterek, “Bizim beklentimiz en az 13 lira artı pirim. Maliyet şu anda 300 kilonun üzerinde. Bunu neye göre açıkladılar anlamış değiliz. Bölgemizde 46 köy var. 10 köyde 400 kilonun üzerinde verim vardır. 36 köyde 300 kilonun altında verim vardır. Bunun Türkiye ortalaması 280 kilo. 300 kilonun üzerinde maliyet var. Nasıl maliyetin üzerinde fiyat açıklanmış onu anlamış değiliz. Üretici şu anda zarar ediyor. Bilecik’te 90 bin ton ile 110 bin ton arasında üretim var. Biz fiyatların yeniden düzenlenmesini istiyoruz. Ziraat Bankası’nın faizi yüzde 57, buğdaya pirimle verilen zam 17-18. Özel bankalar neredeyse yüzde 100. Çiftçi kredi kullandıysa bu fiyatla bu krediyi nasıl ödeyecek?” diye konuştu.

ÇİFTÇİ NE İSTİYOR?
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın madde madde sıraladıkları aslında her şeyi özetliyor:
FİYATLAR REVİZE EDİLSİN
Fiyatların açıklandığı andan itibaren ülke genelinde çok büyük tepki gösterildi. Özellikle Tarım ve Orman Bakanlığı’nın fiyatları paylaştığı sosyal medya hesaplarının altında yüzlerce tepki mesajları yazıldı. Türkiye’nin birçok bölgesinde ziraat odaları, çiftçi kuruluşlarının temsilcileri, muhalefet partileri maliyetin çok altında açıklanan fiyatlara tepki gösterdi. Tepkilerin ortak söylemi ise bu fiyatların mutlaka revize edilerek maliyetin üstünde bir fiyat verilmesi oldu.
PRİMLER ERKEN ÖDENSİN
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)’ne kayıtlı olan çiftçilere buğdayda ton başına 1.750 lira, arpa için ton başına 750 lira fark ödemesi (prim) yapılacak. Çiftçiler, 2023 yılında buğdayda ton başına 1000 lira, arpada 500 lira olan fark ödemesini hasattan tam bir yıl sonra alabildi. Çiftçiler bu yıl destekleme priminin erken ödenmesini istiyor.2024 yılı desteğinin de Haziran 2025’te ödenmesi bekleniyor.

SON SÖZ….

Durum böyle.
Her ne kadar bakanlık yetkilileri açıklanan fiyatların maliyetlerin çok üstünde olduğunu söylese de çiftçinin tepkisi dinliyor.
2024 yılında ülke genelinde buğdayda 21 milyon ton, arpada ise 8,4 milyon ton rekolte tahmin ediliyor.
Ben de son söz olarak sormak istiyorum:
Ne dersiniz, 1 kilogram buğday satan çiftçi sizce 1 ekmek alabilecek mi?
 
Yazan: Gazeteci Taner Öztürk

Haber kaynağına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.

Okunma Sayısı: 144