T.C.
DANIŞTAY
ONÜÇÜNCÜ DAİRE

Esas No: 2008/11670
Karar No: 2010/4439

Davacı: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

Vekili: Av. Zühal Dönmez

Bestekar Sok. No:49/5 Kavaklıdere/ANKARA

Davalı: Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı

Ziya Gökalp Cd. No: 80 Kurtuluş - Ankara

Vekili: Av. Nadir Aksoy - Aynı adreste

İstemin Özeti: Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)‘ne ait Yalova Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü‘nün, işletilmesi TİGEM bünyesinde kalacak şekilde kullanımında bulunan bazı taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulu‘nun 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı kararının; işletmenin TİGEM bünyesinde bırakılarak işletmeye ait tarım arazilerinin satılması amacıyla kapsam ve programa alınması Anayasa, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu‘na, TİGEM‘in Ana Statüsünde öngörülen işlevlerine ve kamu yararına aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Davacının uyuşmazlık konusu işlem hakkında dava ehliyetinin bulunmadığı, dava konusu işlemin Anayasaya ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanuna uygun olarak tesis edildiği, TİGeM‘e ait bazı taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınması tarımsal amaçlı kullanma niteliğini kaybetmiş olanların koruma-kullanma dengesi içerisinde ve ekonomiye kazandırma amacı doğrultusunda oluşan ekonomik tercihi yansıtan bir işlem niteliğinde olduğu, 4046 sayılı kanunda varlıkların bağlı bulunduğu işletme veya şirketten ayrı olarak özelleştirme kapsam ve programına alınmasını engelleyen herhangi bir hüküm bulunmadığı, dava konusu Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı 4046 sayılı Kanunda yer alan özelleştirme ilkelerine uygun olduğu ileri sürülerek, davanın usul ve esastan reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Dr. Fikret ERKAN‘ın Düşüncesi: Dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Elmas MUCUKGİL‘in Düşüncesi: Dava, TİGEM‘e ait Yalova Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü‘nün, işletilmesi TİGEM bünyesinde kalacak şekilde kullanımında bulunan bazı taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulunun (Kurul) 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.

Davalı idarenin usule yönelik itirazı yerinde görülmemiştir.

Anayasanın 47. maddesinin üçüncü fıkrasında, "Devletin, kamu iktisadî teşebbüslerinin ve diğer kamu tüzelkişilerinin mülkiyetinde bulunan işletme ve varlıkların özelleştirilmesine ilişkin esas ve usuller kanunla gösterilir." hükmü yer almaktadır.

4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun‘un 1. maddesinde; Kanunun amaçları arasında, (A) fıkrasının (a) bendinde, iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki kamu paylarının özelleştirilmesinde, ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmelerine ilişkin esasları düzenlemek gösterilmiş, 2. maddesinde özelleştirme uygulamalarındaki ilkeler düzenlenmiş, maddenin (b) bendinde, "Kuruluşların özelliklerine ve içinde bulundukları şartlara göre özelleştirme yöntemlerinin belirlenmesi" bu ilkeler arasında sayılarak son fıkrasında,  maddede belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda alınacak kararlarda öncelikler ile bunların tabi olacağı özelleştirme uygulamalarına ilişkin esas ve usuller kuruluşların nitelikleri ve ülke ekonomisinin gerektirdiği şartlar da dikkate alınarak Kurulca belirleneceği öngörülmüştür.

Anılan yasanın 3. maddesinin (c) bendinde, kuruluşların; satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hakların tesisi ve işin gereğine uygun sair hukuki tasarruflar ile devredilmelerine ilişkin özelleştirme yöntemlerinden hangisi ile özelleştirileceğini belirlemek, Kurul‘un görevleri arasında olduğu kuralına yer verilmiş, 17. maddesinin (A) fıkrasının (a) bendinde ise, iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki kamu paylarının, birlikte ve/veya ayrı ayrı özelleştirme kapsamına alınmasına, İdarenin teklifi üzerine Kurulca karar verileceği, kuruluşların özelleştirme kapsamına alınmasına ilişkin Kurul kararında, bu Kuruluşlardan hangilerinin mali ve hukuki yönden özelleştirmeye hazırlık işlemine tabi tutulacağının, hangilerinin özelleştirilmek üzere doğrudan özelleştirme programına alınacağının ve özelleştirmenin hangi yöntemle gerçekleştirileceğinin belirtileceği hükme bağlanmıştır.

Mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, Kurulca belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki kamu paylarının özelleştirilebileceği, varlıkların işletmeden veya işletme biriminden ayrı olarak özelleştirilmesine yönelik bir düzenleme bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.

Davaya konu 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı Kurul kararında;  mülkiyeti TİGEM‘e ait Yalova Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü‘nün, işletilmesi TİGEM bünyesinde kalacak şekilde kullanımında bulunan; Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 2 ada, 8,17,18 parsel sayılı taşınmazların, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 4 ada, 11,12 parsel sayılı taşınmazların, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 317 ada, 2, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13 parsel sayılı taşınmazların, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 21 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, Yalova İli, Merkez İlçesi, Kazimiye Mahallesinde bulunan 666 parsel sayılı taşınmazın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar İşletmede bulunan ürünlerin ve diğer stokların TİGEM bünyesinde bırakılmasına, her türlü bakım, onarım ve benzeri işlerin özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar TİGEM tarafından yürütülmesine, söz konusu taşınmazların "satış" yöntemiyle özelleştirilmesine, özelleştirme işlemlerinin 1 (bir) yıl içerisinde tamamlanmasına karar verilmiştir.

TİGEM Ana Statüsünün 4. maddesinde, TİGEM‘in, tarım ve tarıma dayalı sanayinin ihtiyacı olan her türlü mal ve hizmetleri üretmek amacı ile kurulduğu belirtilmiş, 5. maddesinde TİGEM‘in faaliyet konuları; a) Ülkenin bitkisel ve hayvansal üretimini artırmak, çeşitlendirmek ve ürün kalitesini iyileştirmek amacıyla yetiştirdiği tohumluk, fidan, fide ve benzeri mallar ile ürettiği damızlık hayvan ve spermaları yetiştiricilere intikal ettirmek, b) İşletmelerde elde edilecek hayvansal ve bitkisel ürünlerle birlikte, çiftçilerden alacağı ürünleri kıymetlendirmek için tesisler kurar, kurdurur, kurulanlara iştirak etmek, c) Bitkisel ve hayvansal üretim, yetiştirme, ıslah konularında araştırmalar yapar, yaptırır ve gerektiğinde diğer ıslah ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapmak, d) Ürettiği her türlü ürün ve hizmet konuları ile ilgili olarak çevre çiftçisi ve çiftçi örgütleri ile üretim ve tanıtım amaçlı işbirliğine girmek, e) Amaç ve faaliyetlerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu her türlü mal ve hizmeti yurt içi ve yurt dışından temin etmek, ... k) İşletme yönetimi, proje, araştırma, fizibilite ve benzeri mühendislik hizmetlerini yapmak ve yaptırmak, olarak sayılmak suretiyle belirlenmiştir.

Toprağın verimli olarak işletilmesini korumak ve geliştirmek, erozyonla kaybedilmesini önlemek ve topraksız olan veya yeter toprağı bulunmayan çiftçilikle uğraşan köylüye toprak sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak, tarım arazileri ile çayır ve meraların amaç dışı kullanılmasını ve tahribini önlemek, tarımsal üretim planlaması ilkelerine uygun olarak bitkisel ve hayvansal üretimi artırmak maksadıyla, tarım ve hayvancılıkla uğraşanların işletme araç ve gereçlerinin ve diğer girdilerinin sağlanmasını kolaylaştırmak, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı, özellikle sanayinin ve tarımın yurt düzeyinde dengeli ve uyumlu biçimde hızla gelişmesini, ülke kaynaklarının döküm ve değerlendirilmesini yaparak verimli şekilde kullanılmasını planlamak, bu amaçla gerekli teşkilatı kurmak gibi Anayasa‘da yer alan devletin görevleri ile 4046 sayılı Kanun‘da yer alan "özelleştirmenin amacı", "özelleştirme ilkeleri", "kuruluşların nitelikleri" ve "ülke ekonomisinin gerektirdiği koşullar"a ilişkin kavramlar dikkate alındığında; TİGEM bünyesindeki Yalova Atatürk Tarım İşletme Müdürlüğü‘nün kullanımında bulunan 15 adet parselde 2.796.198,85 m2 alanı kapsayan, bir kısmında buğday, elma, kivi üretimi yapılan, bir kısmında ise çayır, orman ve ağaçlandırılmış bölge bulunan mera ve orman niteliğindeki taşınmazların satış suretiyle TİGEM işletmesini tümüyle işlevsiz hale getirecek olan, işletmesi TİGEM‘de bırakılacak bir özelleştirmeye mevzuatımız olanak tanımamaktadır.

Belirtilen nedenlerle, dava konusu 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararının iptalinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi‘nce Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, TİGEM‘e ait Yalova Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü‘nün, işletilmesi TİGEM bünyesinde kalacak şekilde kullanımında bulunan bazı taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin Özelleştirme Yüksek Kurulunun (Kurul) 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.

Davalı idarenin davacının dava ehliyeti bulunmadığına ilişkin itirazı yerinde görülmeyerek, işin esasına geçildi:

Anayasanın "Devletleştirme ve Özelleştirme" başlıklı 47. maddesinin üçüncü fıkrasında, "Devletin, kamu iktisadî teşebbüslerinin ve diğer kamu tüzelkişilerinin mülkiyetinde bulunan işletme ve varlıkların özelleştirilmesine ilişkin esas ve usuller kanunla gösterilir." hükmü bulunmaktadır.

4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun‘un "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinin (A) fıkrasının (a) bendinde, sayılan iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki kamu paylarının, fıkranın son paragrafında yer alan hükme göre, ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmelerine ilişkin esasları düzenlemek Kanunun amaçları arasında gösterilmiştir.

Yine Kanun‘un 2. maddesinde özelleştirme uygulamalarındaki ilkeler düzenlenmiş, maddenin (b) bendinde, "Kuruluşların özelliklerine ve içinde bulundukları şartlara göre özelleştirme yöntemlerinin belirlenmesi" bu ilkeler arasında sayılarak son fıkrasında,  maddede belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda alınacak kararlarda öncelikler ile bunların tabi olacağı özelleştirme uygulamalarına ilişkin esas ve usullerin kuruluşların niteliklerinin ve ülke ekonomisinin gerektirdiği şartların da dikkate alınarak Kurulca belirleneceği öngörülmüştür.

Kanunun 3. maddesinin (a) bendinde, bu Kanunun 1. maddesinde sayılan kuruluşların "Özelleştirme kapsamına" alınmasına, özelleştirme kapsamına alınanlardan mevcut durumu itibariyle özelleştirilebilir nitelikte olmayanların mali ve hukuki açıdan "özelleştirmeye hazırlanmasına", hazırlık işlemleri tamamlananların bu işlemlerin tamamlanmasından sonra, hazırlık işlemlerine gerek görülmeyenlerin ise doğrudan "özelleştirme programına" alınmasına karar vermek ve özelleştirme kapsamına alınan kuruluşların özelleştirme işlemlerinin tamamlanması için süre tespit etmek; (c) bendinde de, kuruluşların; satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hakların tesisi ve işin gereğine uygun sair hukuki tasarruflar ile devredilmelerine ilişkin özelleştirme yöntemlerinden hangisi ile özelleştirileceğini belirlemek, Kurul‘un görevleri arasında olduğu kuralına yer verilmiştir. Kanunun 17. maddesinin (A) fıkrasının (a) bendinde ise, iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki kamu paylarının, birlikte ve/veya ayrı ayrı özelleştirme kapsamına alınmasına, İdarenin teklifi üzerine Kurulca karar verileceği, kuruluşların özelleştirme kapsamına alınmasına ilişkin Kurul kararında, bu Kuruluşlardan hangilerinin mali ve hukuki yönden özelleştirmeye hazırlık işlemine tabi tutulacağının, hangilerinin özelleştirilmek üzere doğrudan özelleştirme programına alınacağının ve özelleştirmenin hangi yöntemle gerçekleştirileceğinin belirtileceği kurala bağlanmıştır.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, Kanunda "kuruluş" olarak tanımlanan iktisadi devlet teşekküllerinin, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıklarının ve iştiraklerindeki kamu paylarının Kurulca, belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak için özelleştirilmesi yoluna gidilebileceği, varlıkların işletmeden veya işletme biriminden ayrı olarak özelleştirilmesine yönelik bir düzenleme bulunmadığı görülmektedir.

Uyuşmazlığa konu Kurulun 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı kararıyla;  mülkiyeti TİGEM‘e ait Yalova Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü‘nün, işletilmesi TİGEM bünyesinde kalacak şekilde kullanımında bulunan; Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 2 ada, 8,17,18 parsel sayılı taşınmazların, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 4 ada, 11,12 parsel sayılı taşınmazların, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 317 ada, 2,6,7,8,10,11,12,13 parsel sayılı taşınmazların, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bahçelievler Mahallesinde bulunan 21 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın, Yalova İli, Merkez İlçesi, Kazimiye Mahallesinde bulunan 666 parsel sayılı taşınmazın özelleştirme kapsam ve programına alınmasına, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar İşletmede bulunan ürünlerin ve diğer stokların TİGEM bünyesinde bırakılmasına, her türlü bakım, onarım ve benzeri işlerin özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar TİGEM tarafından yürütülmesine, söz konusu taşınmazların "satış" yöntemiyle özelleştirilmesine, özelleştirme işlemlerinin 1 (bir) yıl içerisinde tamamlanmasına karar verilmiştir. Bu kararda gerekçe olarak; TİGEM bünyesinde bulunan Yalova Atatürk Tarım İşletmesi Müdürlüğü, faaliyetlerini mülkiyeti TİGEM‘e ait toplam 15 adet parseldeki 2.796.198,85 m2 alan üzerinde sürdürmektedir. Söz konusu arazilerin yaklaşık 741.000 m2 sinde buğday, elma ve kivi üretimi yapılmakta, 1.272.000 m2‘lik kısmı ise çayır, orman ve ağaçlandırılmış alanlardan oluşmaktadır. Taşınmazlar üzerinde Eski İşletme Binası (Atatürk Müzesi)‘nın da yer aldığı çeşitli yapılar bulunmaktadır. Diğer taraftan işletme içerisinde yer alan "TİGEM Kampı", "Eski TZDK Kampı", "DSİ Kampı", "Eski Tarım İl müdürlüğü Kampı", "Sağırcılık Tesisleri", "Mera Alanı", "Beton Sera Alanı", "Çamlık Alanı ve Kafeterya" ile Kazımiye Köyünde bulunan "Tarım Alanı" çeşitli kuruluşlara (Özel kuruluşlar ve Yalova Belediyesi‘ne ait şirketler) 5-10 yıl süreyle kiraya verilmiş olup, söz konusu taşınmazların ekonomiye olan katkısının artırılması amacıyla özelleştirme kapsam ve programına alınmasına karar verilmiştir" denilmiştir.

Bu bağlamda, yukarıda konusu ve gerekçesi açıklanan dava konusu Kurul kararının; yine yukarıda metinleri yazılan 4046 sayılı kanun‘da yer alan "özelleştirmenin amacı", "özelleştirme ilkeleri", "kuruluşların nitelikleri" ve "ülke ekonomisinin gerektirdiği koşullar"a ilişkin kavramlar çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Anayasa‘nın 44. maddesinin ilk fıkrasında, "Devlet, toprağın verimli olarak işletilmesini korumak ve geliştirmek, erozyonla kaybedilmesini önlemek ve topraksız olan veya yeter toprağı bulunmayan çiftçilikle uğraşan köylüye toprak sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri alır. Kanun, bu amaçla, değişik tarım bölgeleri ve çeşitlerine göre toprağın genişliğini tespit edebilir. Topraksız olan veya yeter toprağı bulunmayan çiftçiye toprak sağlanması, üretimin düşürülmesi, ormanların küçülmesi ve diğer toprak ve yeraltı servetlerinin azalması sonucunu doğuramaz." hükmü, 45. maddesinin ilk fıkrasında, "Devlet, tarım arazileri ile çayır ve meraların amaç dışı kullanılmasını ve tahribini önlemek, tarımsal üretim planlaması ilkelerine uygun olarak bitkisel ve hayvansal üretimi artırmak maksadıyla, tarım ve hayvancılıkla uğraşanların işletme araç ve gereçlerinin ve diğer girdilerinin sağlanmasını kolaylaştırır." kuralı ve yine 166. maddenin ilk fıkrasında, "Ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı, özellikle sanayiin ve tarımın yurt düzeyinde dengeli ve uyumlu biçimde hızla gelişmesini, ülke kaynaklarının döküm ve değerlendirilmesini yaparak verimli şekilde kullanılmasını planlamak, bu amaçla gerekli teşkilatı kurmak Devletin görevidir." kuralı bulunmaktadır.

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu‘nun 1. maddesinde, Kanun‘un amacının "toprağın doğal veya yapay yollarla kaybını ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliştirilmesini ve çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak, plânlı arazi kullanımını sağlayacak usûl ve esasları belirlemek" olduğu vurgulanarak, 9. maddesinde, "Arazi kullanımını gerektiren her türlü girişim ve yatırım sürecinde toprakların korunması, doğal ve yapay olaylar sonucu meydana gelen toprak kayıplarının önlenmesi; arazi kullanım plânları, tarımsal amaçlı arazi kullanım plân ve projeleri ile toprak koruma projelerinin uygulamaya konulması" ile sağlanacağı belirtilmiş, 13. maddesinde, "Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri tarımsal üretim amacı dışında kullanılamaz." düzenlemesine yer verildikten sonra 18. maddesinde de, "Toprağın korunması, üretim gücünün geliştirilerek sürdürülmesi, arazinin iyileştirilmesine yönelik toprak ıslahı ve tarla içi geliştirme etkinlikleri, yeteneğe uygun arazi kullanımı konularında projeye dayalı yatırım yapan, toprak işleme, sulama ve yetiştirme tekniklerini uygulayan üreticilere, tarımsal desteklemelerde öncelik verilir, yatırımları Bakanlık imkânlarıyla desteklenir." denilmiştir.

Diğer yandan TİGEM Ana Statüsünün 4. maddesinde, TİGEM‘in, tarım ve tarıma dayalı sanayinin ihtiyacı olan her türlü mal ve hizmetleri üretmek amacı ile kurulduğu belirtildikten sonra, 5. maddesinde TİGEM‘in faaliyet konuları:

"a) Ülkenin bitkisel ve hayvansal üretimini artırmak, çeşitlendirmek ve ürün kalitesini iyileştirmek amacıyla yetiştirdiği tohumluk, fidan, fide ve benzeri mallar ile ürettiği damızlık hayvan ve spermaları yetiştiricilere intikal ettirmek,

b) İşletmelerde elde edilecek hayvansal ve bitkisel ürünlerle birlikte, çiftçilerden alacağı ürünleri kıymetlendirmek için tesisler kurar, kurdurur, kurulanlara iştirak etmek,

c) Bitkisel ve hayvansal üretim, yetiştirme, ıslah konularında araştırmalar yapar, yaptırır ve gerektiğinde diğer ıslah ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapmak,

d) Ürettiği her türlü ürün ve hizmet konuları ile ilgili olarak çevre çiftçisi ve çiftçi örgütleri ile üretim ve tanıtım amaçlı işbirliğine girmek,

e) Amaç ve faaliyetlerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu her türlü mal ve hizmeti yurt içi ve yurt dışından temin etmek,

f) Yurt içi ve yurt dışındaki kişi ve kuruluşlarla işbirliği yaparak her türlü mal ve hizmeti temin eder, bunları pazara hazırlayarak iç ve dış pazarlarda değerlendirir.

g) Üretim ve işletme faaliyetlerinde bulunmak ve tesislerini kurmak üzere özel ve tüzel kişilerden yer kiralar, kiraya verir.

h) İşletme ünitelerinde zaman içinde fonksiyonunu yitirmiş kümes, ahır, depo, sundurma ve benzeri binaların yıpranmaya terk edilmemesi ve ekonomiye kazandırılması için, İşletme bütünlüğüne zarar vermemek kaydıyla özel veya tüzel kişilere kiraya verir.

i) Faaliyet konuları ile ilgili üretim ve işleme tesisleri kurmak üzere yurt içi ve yurt dışı özel ve tüzel kişi ve firmalarla işbirliği yapar, ortaklık kurar ve faaliyete geçmesini sağlar.

j) Yurt içi ve yurt dışı firmalarla patent, lisans, teknik beceri ve benzeri anlaşmaları yapar, bilgi ve teknolojiyi mer‘i mevzuata göre satar ve satın alır. 

k) İşletme yönetimi, proje, araştırma, fizibilite ve benzeri mühendislik hizmetlerini yapar ve yaptırır.

l) Çalışma konuları ile ilgili beceri kazandırma seminerleri ve kurslar düzenler veya düzenletir." şeklinde sayılmıştır.

Görüldüğü üzere, Özelleştirme Kanunu ile birlikte, Anayasa ve ilgili mevzuat hükümleri dikkate alındığında, TİGEM bünyesindeki Yalova Atatürk Tarım İşletme Müdürlüğü‘nün sadece işletmesi TİGEM‘de bırakılarak, 15 adet parselde 2.796.198,85 m2 alanı kapsayan, bir kısmında buğday, elma, kivi üretimi yapılan, bir kısmında ise çayır, orman ve ağaçlandırılmış bölge bulunan taşınmazların satış suretiyle özelleştirilmesine karar verilmesi, TİGEM işletmesini tümüyle işlevsiz kılmaktadır. Bu husus ise 4046 sayılı Kanuna uygun değildir. Çünkü Kanun‘da "varlıkların" işletmeden veya işletme biriminden ayrı olarak özelleştirilmesi öngörülmemiştir. Yine, üzerinde "Atatürk Müzesinin" de yer aldığı; çeşitli meyve ve tarım ürünlerinin yetiştirildiği, mera ve orman niteliğindeki taşınmazların satış suretiyle özelleştirme programına alınmasına ilişkin dava konusu işlem, Kanunda yer alan özelleştirme ilkeleriyle bağdaşmadığı gibi, "kuruluşların nitelikleri ve ülke ekonomisinin gerektirdiği şartlar" da dikkate alınmadan tesis edilmiştir. Dolayısıyla dava konusu Kurul kararı hukuka uygun bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, 4046 sayılı Kanun‘a aykırı olan TİGEM‘e ait bazı taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınmasına ilişkin 12.08.2008 tarih ve 2008/51 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararının iptaline, aşağıda dökümü yapılan 113,20 TL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya, yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.000 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacı vekiline verilmesine, artan posta giderinin istemi halinde davacıya iadesine 28.05.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Başkan Faruk ÖZTÜRK

Üye Turan KARAKAYA

Üye Zümrüt ÖDEN

Üye H. Neşe SARI

Üye Gürsel MEKİK