ZIRAİ KARANTİNA TÜZÜĞÜ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 6.8.1964, No : 6/3346 Dayandığı Kanunun Tarihi : 15.5.1957, No : 6968 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 2.9.1964, No : 11796 Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi: 3, S. 3006
BİRİNCİ BÖLÜM
Tüzügün kapsamı ve tarifler
Madde 1 - İthale mani teşkil eden veya mücadeleye tabi tutulan veya yeni bir buluşma tehlikesi arzeden bitki hastalık veya zararlılarının yurda bulaşmasını önlemek; ihraç edilecek bitkilerin muayene ve kontrol edilmelerini sağlamak; hariçten gelen ve hastalık veya zararlı getirmesi muhtemel bulunan ve bitki deyimi dışında kalan her türlü maddelerin muayenesini yapmak; memleketin bir yerinde yeni görülen veya eskiden beri bulunan herhangi bir hastalık veya zararlıların salgınlaşmasının yahut temiz yerlere bulaşmasının önüne geçmek veya mücadeleden doğacak zararları önlemek amacıyla, bunların ithal veya ihraçları veya transit olarak geçmeleri ve memleket dahilinde nakilleri veya satışları ve bu bitki ve maddeler hakkında gereken her türlü koruma tedbirlerinin alınması bu Tüzük hükümlerine tabidir.
Madde 2 - Bu Tüzükte yazılı:
a) Bitki; deyimi ile, her türlü bitkilerle bunların ürünleri, tohum, fide, fidan, çelik, aşıkalemi, yumru, kök, soğan, meyva, çiçek yaprak ve diğer her türlü parçaları;
b) Transit; deyimi ile, yabancı bir memleketten başka yabancı bir memlekete gitmek üzere Türkiye'den geçen yolcular ile eşya ve taşıtlarda bulunan bitkiler (Bunların Türkiye'de aktarma edilmesi, karaya çıkarılması ve bir süre kalması transit halini değiştirmez);
c) Fenni temizleme; deyimi ile, bitkilerin ve ambalajlarının sterlizasyonu, dezenfeksiyonu, fümigasyonu ve ilaçlanması;
d) Bitki İthal Permisi; deyimi ile, dış memleketlerden ekim, dikim ve çoğaltmada kullanılmak üzere bitki ithal edeceklerin ithalden önce Tarım Bakanlığından alacakları izin belgesi;
e) Özel şartlar; deyimi ile, ekim, dikim ve çoğaltmada kullanılmak üzere hariçten getirilecek bitkilerin hangi memleket veya bölgelerden ithal edilebileceği, bitkinin niteliği gerektiriyorsa hangi gümrük kapısından getirilebileceği ve ambalajlarının nasıl ve hangi maddelerden olacağı, menşe ve sağlık sertifikasında ayrıca açıklanması istenilecek hususlar, ithalatın hangi mevsim ve tarihlerde yapılacağı, karantinaya alma, ekim ve dikimden önce ve sonra yapılacak kontrollar ve bunun süresi gibi bütün diğer tedbirler;
f) Hastalık veya zararlılar; deyimi ile, bitkilere zarar veren her türlü hastalık ve amilleri, hayvan, kuş, haşere, akar, parazit ve yabancı otlar ve bunların zuhur ve sirayet vasıta ve şekilleri, yumurta, larva, pup, spor, misel ve sair her türlü biyolojik safhaları;
g) İhbarı zorunlu hastalık ve zararlılar; deyimi ile, bir yerde ilk defa veya tekrar görülen ve yayılma istidadı göstererek iktisadi mahiyette zarar yapan tehlikeli bitki hastalık veya zararlıları;
h) Menşe ve sağlık sertifikası; deyimi ile, ithal veya ihraç edilecek bitkiler için resmi bitki koruma servislerince düzenlenmiş ve imzalanmış belge;
i) İhraç izin belgesi; deyimi ile, bitkilerin muayene edildiğine ve ihraçlarında bir sakınca olmadığına dair düzenlenen belge;
kasdedilmiştir.
İKİNCİ BÖLÜM
Memlekete giren ve memleketten çıkan bitkilerin tabi tutulacağı işlemler (Dış karantina)
BİRİNCİ KISIM
İthalat
Madde 3 - İthale engel olan hastalık veya zararlıların ve menşelerine göre memlekete girmesi veya transit olarak geçmesi yasak bitkiler ile ithali yahut transit geçirilmesi şarta bağlı bitkilerin (Şartlar da tesbit edilmek suretiyle) bir listesi Tarım Bakanlığınca hazırlanıp Resmi Gazete'de yayınlanır. Tarım Bakanlığı lüzüm gördükçe bu listelerde gerekli değişiklikleri yapar.
Madde 4 - İthali yasak edilen bitkiler ile hastalık, zararlı ve bunlarla bulaşık bitki ve diğer maddeler yurda sokulamaz ve transit olarak geçirilemez.
Ancak, Tarım Bakanlığınca ileri sürülecek özel şartlara uyulmak kaydiyle, bilimsel araştırma ve denemelerde kullanılmak üzere, ilgili resmi müesseselere, yasak edilen bitkileri ithal etmeleri için gerekli ithal permisi verilebilir.
Madde 5 - İthali şarta bağlı bitkilerin yurda sokulabilmesi, bu şartların yerine getirilmesi ile mümkündür.
Madde 6 - Tarım ve Gümrük ve Tekel Bakanlıklarınca müştereken belli edilen ve Resmi Gazete ile ilan olunan deniz, kara ve hava ithal gümrükleri dışından hiçbir bitki yurda sokulamaz. Bu gümrükler dışında herhangi bir yere getirilen bitkilerin ilan edilen gümrüklere götürülmesi, mahalli zirai karantina teşkilatının iznine tabidir. Taşınma giderleri mal sahibine aittir.
Yolcuların, mülteci ve göçmenlerin beraberlerinde getirdikleri bitkilerle Türkiye sınırları dışında toprağı olupta özel izinle gidip gelenlerin kendi yetiştirdikleri bitkiler, gümrük kapısı kaydından müstesnadır.
Madde 7 - Hariçten ekim, dikim ve çoğaltmada kullanılmak üzere bitki ithal edecekler önceden Tarım Bakanlığına, Tüzüğe bağlı 1 sayılı örneğe uygun bir dilekçe ile başvurarak, 2 sayılı örneğe göre "Bitki İthal Permisi" almak zorundadırlar.
Madde 8 - "Bitki İthal Permisi" alındığı tarihten itibaren altı ay müddetle geçerlidir. Gereğine göre bu süre uzatılabilir.
Madde 9 - Bitki ithal edenler, malın boşaltılmasından önce, hangi memleketten geldiğini, cins ve miktarını, ambalaj şeklini ve kullanma maksadını ve ekim, dikim ve çoğaltmada kullanılacaksa ayrıca permi tarih ve sayısını, Tüzüğe bağlı 3 sayılı örneğe göre düzenlenmiş bir "Bitki İthal Bildirisi" ile mahalli zirai karantina teşkilatına bildirmek zorundadırlar.
Madde 10 - Memlekete girmesi yasak olmıyan bitkilerin ithal edilebilmesi için:
a) Bunların ithale engel teşkil eden hastalık veya zararlılardan temiz olması;
b) Bu hastalık veya zararlılardan temiz olan yerde yetişmiş bulunması;
c) (a) ve (b) bentlerinde yazılı hususları gösterir, gönderen memleketin resmi bitki koruma servisince verilmiş menşe ve sağlık sertifikası ile belgelenmesi;
d) Nakil ve ambalajlarında kullanılan her çeşit maddelerin keza ithale engel teşkil eden hastalık veya zararlılardan temiz bulunması,
şarttır.
Madde 11 - Menşe ve Sağlık Sertifikasının, gönderen memleketin resmi bitki koruma servisince İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinden biriyle yazılmış olması, diğer dillerde yazılmış olanlara da, yetkili makamlarca onanmış Türkçe tercümelerinin eklenmesi gerekir.
Madde 12 - Menşe ve Sağlık Sertifikasının düzenlenme tarihi ile bitkinin sevk tarihi arasındaki müddet 20 günü aşamaz.
Madde 13 - Yolcu beraberinde getirilen bitkiler ile Türkiye sınırları dışında toprağı olupta özel izinle gidip gelenlerin kendi yetiştirildikleri, mülteci ve göçmenlerin beraberinde getirdikleri bitkilerden (Ekim, dikim ve çoğaltmada kullanılmak üzere dahi olsa) ithal permisi aranmaz. Yalnız bu bitkiler giriş kapılarında muayeneye tabi tutulur.
Yolcu beraberinde getirilecek bitkilerin cins ve miktarları bir Yönetmelikle tesbit edilir.
Madde 14 - Aşağıda yazılı hallerde:
a) Gümrük kapılarına ve postahanelere ekim, dikim veya çoğaltmada kullanılmamak üzere gelen ençok bir kilo ağırlığındaki bitkilerden;
b) Yolcu beraberinde getirilen bitkilerden;
c) Dışarıdan yurda gelen taşıtlarda yolcu ve mürettebatın yiyeceği için bulundurulan bitkilerden;
d) Türkiye sınırları dışında toprağı olupta özel izinle gidip gelenlerin kendi yetiştirdikleri bitkilerden;
e) Mülteci ve göçmenlerin beraberinde getirdikleri bitkilerden;
f) Yabancı memleketlerdeki gerçek ve tüzel kişiler tarafından resmi daire ve kurumlara veya hayır kurumlarına tüketim amacıyla bağış olarak gönderdiği Tarım Bakanlığınca kabul edilen bitkilerden;
Menşe ve Sağlık Sertifikası aranmaz.
Madde 15 - Dışardan posta yolu ile gelip PTT idarelerince içindekilerin tetkiki için gümrük idarelerine verilen posta paketlerinde çıkacak bitkilerin gümrük idarelerince ve bu idarelere verilmiyenlerde rastlanacak bitkilerin de PTT idarelerince, sahiplerine verilmezden önce, en yakın Zirai Karantina Teşkilatına bildirilmesi zorunludur.
Madde 16 - İlgili idare veya acentalar gümrük kapılarına gelecek olan taşıtların varış zamanlarını uçaklar için en az 2, diğer taşıtlar için en az 24 saat önce Mahalli Zirai Karantina Teşkilatına bildirmekle ve ilgililer hamule senetleri ile bu işi gören diğer belgeleri karantina teşkilatına göstermekle yükümlüdürler.
Madde 17 - Dışardan PTT veya gümrük idarelerine gelen ve içinde bitki bulunduğu anlaşılan paketler ve kablar bu idarelerce veya Denizcilik Bankası, Devlet Demir ve Hava Yolları gibi diğer ilgili idareler tarafından ayrı bir yerde saklanır.
Madde 18 - Türkiye'ye mektupla bitki sokulması yasaktır. İçinde bitki bulunduğu anlaşılan mektuplar PTT idarelerince, mektup sahibi ile tereddüt edilen ahvalde karantina memuru da çağrılmak suretiyle bunların önünde açılır ve içindeki bitki yakılarak yok edilir.
Madde 19 - Muayene, Zirai Karantina Teşkilatı tarafından giriş gümrüğünde yapılır. Ancak, bitkinin niteliğine göre karantina memurunca lüzumlu görüldüğü takdirde muayene, giriş gümrüğü dışındaki bir yerde de yapılabilir.
Madde 20 - Gümrük kapılarına veya postahanelere gelen ve memlekete girmesi yasak olmıyan bitkilerin, belgesi tamam ve usulüne uygun ise, muayeneleri yapılır.
Bu belgeler usulüne uygun olarak düzenlenmemiş, eksik veya hiç mevcut değilse tamamlanıncaya kadar bitkilerin muayeneleri geciktirilir ve bu süre içinde Zirai Karantina Teşkilatı bu maddeler üzerinde her türlü koruma tedbirlerini almaya ve aldırmaya yetkilidir.
Madde 21 - Muayene sonunda bitkilerde ve ambalajlarında hale engel teşkil eden hastalık veya zararlılardan biri görülürse, hemen yokedilmesinde bir zorunluluk bulunmayan hallerde, geri göndermek için ilgililere 10 güne kadar süre verilir. Bu süre içinde ilgilisi bunların memleket dışına çıkarmadığı takdirde yok edilir. Yoketme, zirai karantina ve gümrük teşkilatından birer memur ile malsahibi veya temsilcisinin önünde yapılır.
Taraflardan herhangi biri yazılı çağrıya rağmen gelmediği takdirde yoketme işi Zirai Karantina Teşkilatınca tamamlanır ve durum bir tutanakla tesbit edilir.
Madde 22 - İthali istenen bitkiler veya ambalajlarındaki hastalık veya zararlılar, ithale mani nevilerden olmamakla beraber mücadeleye tabi tutulan nevilerden ise ve fenni surette temizlenmeleri de mümkünse, giderleri malsahibinden peşin alınmak suretiyle, fenni temizleme yapıldıktan sonra yurda sokulabilir.
Bitki ve ambalajlarındaki hastalık veya zararlılar ithale engel yahut mücadeleye tabi nevilerden değilse ve yeni bir bulaşma tehlikesi arzetmiyorsa bunların memlekete sokulmasına izin verilebilir.
Madde 23 - Karantina memuru, muayene sırasında ithali istenen bitkilerin memlekete girmesi yasak hastalık veya zararlılarla bulaşık olduğundan şüphe ederse, bu bitkileri teşhis sonucu alınıncaya kadar müşahade altında tutabilir.
Bu müşahade, bitkinin ve bitkide bulunduğu şüphe edilen bulaşık hastalık veya zararlının mahiyetine göre en kısa zamanda tamamlanır.
Madde 24 - Hastalık veya zararlılarla kısmen bulaşık olan bitki ve ambalajların, temizlenmesi mümkün olan kısımları ayrılarak temizlenmeye tabi tutulur.
Diğer kısımları için yukarıki maddeler hükümleri uygulanır.
Madde 25 - Dışardan yurda gelen taşıtlarda yolcu ve mürettebatın iaşesi için bulundurulan veya teşhir amaciyle dış memleketlerden getirilen veya gönderilen bitkiler hakkında da yukarıki maddeler hükümleri uygulanır.
Madde 26 - Bitki deyimi dışında kalan ve dışardan hastalık veya zararlı getirmesi mümkün görülen her türlü maddeler hakkında da yukarıki maddelerde gösterilen usullere uygun olarak muayene ve gerekli işlemleri yapmaya Zirai Karantina Teşkilatı yetkilidir.
İthal için temizlemenin gerekli olduğu hallerde, sahibi temizleme giderini vermezse, Zirai Karantina Teşkilatınca bu işlem yapılır ve giderler iki kat olarak sahibinden yazı ile istenir. Bu halde gider, ilgili şahıs tarafından isteğin bildirilmesi tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödenmezse, bu alacak, tahsil gecikme zammına ait hükümleri müstesna olmak üzere, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki 6183 sayılı kanun hükümleri dairesinde tahsil edilmek üzere Maliyeye aktarılır.
İKİNCİ KISIM
İhracaat
Madde 27 - Bitki ihraç edecek gerçek ve tüzel kişiler veya temsilcileri ilgili Zirai Karantina Teşkilatına, Tüzüğe bağlı 4 sayılı örneğe göre düzenlenmiş bir dilekçe ile başvurarak ihraç edecekleri bitkilerin muayenesini isterler.
Muayene, bitkinin niteliğine göre en kısa zamanda yapılır.
Muayene sırasında mal sahibi veya temsilcisi hazır bulunabilir.
Madde 28 - Muayene edilen bitkiler için alıcı memleket mevzuatı gerektirdiği veya ihracatçı istediği takdirde, karantina teşkilatı tarafından, Tüzüğe bağlı 6 sayılı örneğe göre "Menşe ve Sağlık Sertifikası" verilir. Üç nüsha olarak düzenlenen sertifikanın aslı ihracatçıya ve bir sureti gümrük idaresine verilir, diğer sureti de dairesinde saklanır. İhracatçıya masrafı kendisine ait olmak üzere istediği miktarda suret verilir.
Menşe ve Sağlık Sertifikası verilmesi gerekmiyen hallerde ise, muayenenin yapıldığına ve karantina bakımından ihracında bir sakınca olmadığına dair Karantina Teşkilatınca, Tüzüğe bağlı 7 sayılı örneğe göre düzenlenmiş "İhraç İzin Belgesi" gümrük idaresine ve bunun bir örneği de ihracatçıya verilir.
Menşe ve Sağlık Sertifikası veya İhraç İzin Belgesi ibraz edilmedikçe hiç bir bitki yüklenemez ve gümrüklerce çıkış işlemi yapılamaz.
Madde 29 - İhraç edilecek yaş sebze ve meyvaların birinci muayeneleri üretim alanlarında ambalajlanmadan önce Tarım Bakanlığınca görevlendirilmiş elemanlar tarafından yapılır ve muayene sonucuna dayanarak ihracatçıya, Tüzüğe bağlı 5 sayılı örneğe göre düzenlenen "Geçici Sağlık Sertifikası" verilir. Bu sertifikanın "Menşe ve Sağlık Sertifikası" na çevrilebilmesi için yukarki maddeler gereğince yapılacak son muayeneden önce, ihracatçı tarafından görevli memura verilmesi şarttır.
Madde 30 - Muayene sonunda verilen Menşe ve Sağlık Sertifikası, yaş sebze ve meyvalar için 10, kuru meyvalar (Kabuklular hariç) ile hububat ve kuru bakliyat için 20 gün süre ile geçerlidir.
Bu husus sertifika üzerinde belirtilir. Bu süre içinde ihraç edilmeyen bitkiler yeniden muayeneye tabi tutulur ve önceki durumda bir değişiklik olmadığı takdirde Menşe ve Sağlık Sertifikası yenilenir.
İhraç İzin Belgesi hakkında da aynı hükümler uygulanır.
Madde 31 - İhracatçı, ihracından tamamen vaz geçilen bitkilere ait Menşe ve Sağlık Sertifikası ile İhraç İzin Belgesini, süresi sonunda, Zirai Karantina Teşkilatına geri vermek zorundadır.
İhracatçının, ihraçtan kısmen vazgeçmesi halinde, ihraç edilecek miktar için yeni bir Menşe ve Sağlık Sertifikası veya İhraç İzin Belgesi alması gerekir.
Madde 32 - Zirai Karantina Teşkilatı tarafından verilen Menşe ve Sağlık Sertifikası veya İhraç İzin Belgesini havi bitkiler, Resmi Gazete'de ilan edilen gümrük kapılarının herhangi birinden ihraç edilebilirler.
Madde 33 - Muayene edilmiş bir bitkinin gümrükten geçinceye kadar durum ve ambalajında bir değişiklik olursa, mal sahibi Zirai Karantina Teşkilatına haber vererek bu değişikliği istenilen şekilde düzeltmek zorundadır.
Madde 34 - Daha önce muayene edilmiş olan bitki, ihraç edilinceye kadar, her zaman ve her yerde yeniden muayene edilebilir. Muayene sonucunda ilk muayenedeki duruma aykırı bir hal görüldüğü takdirde, mevcut belgeye rağmen o malın gümrükten geçirilmemesi gümrüğe bildirilir. Gümrükçe de ihracat işlemi durdurulur.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Transit
Madde 35 - Transit olarak bitki geçirmek isteyenler, uçaklar için en az 2, diğer taşıtlar için en az 24 saat önce, Tüzüğe bağlı 8 sayılı örneğe göre bir "Bitki Transit Bildirisi" ile giriş gümrüğündeki karantina memuruna başvurarak geçiş izni almak zorundadırlar.
Bildiri, iki nüsha olarak düzenlenir. Bildirinin üzerine (Karantina memurunca muayene edilmiş ve geçişine izin verilmiştir.) şeklinde şerh verildikten sonra bir nüshası ilgilisine verilir, diğer nüshası ise dairede saklanır.
Madde 36 - Bitkilerin, Türk sınırları içinden kara, deniz veya hava vasıtalarıyla transit olarak geçirilmesine, ancak herhangi bir hastalık veya zararlıyı bulaştırmayacak halde bulundurulmaları şartı ile izin verilir.
Madde 37 - Menşelerine göre memleketten transit olarak geçmesi yasak olan bitkilerle hastalık veya zararlılar ve bunlarla bulaşık olanlar transit olarak geçirilemez.
Madde 38 - Posta yolu ile transit olarak geçen bitkiler, bildiri ve geçiş iznine tabi tutulmaz. 37 nci madde hükmü saklıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Memlekette yetişen bitkilerin tabi tutulacağı işlemler (İç karantina)
Madde 39 - Tarım Bakanlığı; memleketin bir yerinde yeni görülen veya eskiden beri bulunan herhangi bir hastalık veya zararlının salgınlaşmasının yahut temiz yerlere bulaşmasının önüne geçmek veya mücadeleden doğabilecek zararları önlemek için:
a) Hastalık veya zararlıyı taşıyabilecek bitki toprak ve diğer her çeşit maddelerin bulaşık olduğunu tesbit ve ilan edeceği bölgelerden, korunması gerekli yerlere naklini yasak edebilir veya ancak masrafı ilgilisine ait olmak üzere lüzumlu fenni tedbirleri aldırmak şartiyle nakline izin verilebilir.
b) Hastalık veya zararlılarla bulaşık yahut yabancı ve zararlı tohumlarla karışık bitkilerin ekim ve dikimini yasak edebilir.
c) Lüzum görülen yerlerde ekim ve dikimin cins, nevi veya çeşidini değiştirebilir münavebe tatbik ettirebilir veya ekim ve dikimi tahdit yahut yasak edebilir veya ancak gereken fenni tedbirler ilgililer tarafından alındıktan sonra ekim ve dikime izin verebilir.
d) Hastalık veya zararlılarla bulaşık bitki satışını yasak edebilir veya masrafı ilgililerce verilmek suretiyle fenni gereklere göre temizliğe tabi tutulduktan sonra satılmasına izin verebilir.
e) Hastalık veya zararlılarla bulaşık bitkileri gerektiğinde her nerede olursa olsun yok edebilir veya ettirebilir.
f) Yeni görülen veya memleket dahilinde mevcut olupta temiz bölgelere bulaşması muhtemel bulunan hastalık veya zararlıları derhal yerinde bastırabilir veya mücadeleleri pratikte kabil olmayan hastalık veya zararlıların yayılmasını önlemek amaciyle gerektiğinde bunlarla bulaşık olan bitkilerin civarındaki sağlam bitkileri yok edebilir yahut ettirebilir.
g) Hastalık veya zararlılarla bulaşık olan yahut bulaşık olduğundan şüphe edilen bitkileri uygun gördüğü şekilde fenni temizliğe tabi tutabilir veya tutturabilir.
h) Bulaşık bölgelerde, kullanılma yeri ne olursa olsun gerekli gördüğü bitkiler, bunların bulunduğu yerler ve bunları taşıyan araçlar için fenni gereklere göre temizleme mecburiyeti koyabilir ve temizleme süre, usul ve şartlarını tesbit edebilir.
i) Hastalık veya zararlıların bulaşmasını veya yayılmasını önlemek yahut zararlarını tahdit etmek veya mücadeleden doğabilecek zararların önüne geçmek üzere gerekli göreceği tedbirleri alabilir veya aldırabilir.
Madde 40 - İhbarı zorunlu hastalık veya zararlılar Tarım Bakanlığınca tesbit ve arazi ile birlikte ilan olunur.
Madde 41 - Tarla, bağ, bahçe, fidelik, fidanlık, mera ve kültüre elverişli olsun olmasın her türlü arazide ve silo, ambar, mağaza, nakliyat ambarları, çırçırlama, tohum ve dane ayıklama yerleri, değirmenler, un ve çeltik fabrikaları ve bunlar gibi bitki bulundurulan ve işlenen yerlerde ihbarı zorunlu hastalık veya zararlı görülürse; bunların sahipleri, kiracıları veya ortakçıları veya kanuni temsilcileri köyde muhtara veya nahiye müdürlerine, kasaba veya şehirlerde en büyük mülkiye amirlerine, belediye reislerine yahut Zirai Mücadele Teşkilatına veya bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatına bildirmek zorundadırlar.
Sahipsiz arazideki hastalık veya zararlılarla ilgili ihbar yükümlülüğü, köy, kır ve çiftçi mallarını koruma bekçilerine düşer.
Muhtarlar, mülkiye amirleri ve belediye reisleri kendilerine ihbar edilen hastalık veya zararlıları en seri vasıta ile Ziraat veya Mücadele Teşkilatına bildirirler. Haber verme keyfiyeti şifahen veya telefonla yapılmakla beraber yazı ile de teyit olunur.
Madde 42 - İhbarın hastalık veya zararlı görüldüğünden veya haber alındığından itibaren en geç 24 saat içinde yapılması gereklidir.
Madde 43 - İhbardan sonra Zirai Mücadele Teşkilatı veya bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatı, durumu yerinde inceler ve gerekli ilk koruma tedbirlerini alır.
İhbar yolu ile veya herhangi bir suretle hastalık veya zararlıları tesbit eden teşkilat bir taraftan gerekli ilk koruma tedbirlerini almakla beraber diğer taraftan da keyfiyeti Tarım Bakanlığına bildirir.
Bakanlık, 39 uncu madde uyarınca gerekli bütün tedbirleri alır veya aldırır.
Madde 44 - Hastalık veya zararlıyı taşıyabilecek bitki, toprak ve diğer her çeşit maddelerin bulaşık olduğu Tarım Bakanlığınca tesbit ve ilan edilen bölgelerden, korunması gerekli yerlere taşınmaları, hastalık veya zararlılarla bulaşık bitkilerin satışı, Zirai Mücadele Teşkilatından veya bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatından, Tüzüğe bağlı 11 sayılı örneğe göre düzenlenmiş "Zirai Karantina Taşıma ve Satış Sertifikası" alınması şartına bağlıdır.
Madde 45 - Pazarlarda satılan bitkiler, Zirai Mücadele Teşkilatı veya bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatı tarafından, her zaman muayene ve kontrol edilir.
Madde 46 - 39 uncu maddenin (e) ve (f) bentlerine göre yokedilmesi gereken bitkiler, malsahibi veya temsilcisi ve ilgili memur ile bir zabıta memurunun önünde, bunlardan herhangi biri yazılı çağrıya rağmen gelmediği veya bulunmadığı takdirde huzurlarına bakılmaksızın yok edilir ve durum bir tutanakla tesbit edilir.
Yokedilen bitkilerin değeri ve bu Tüzüğe aykırı hareketleri sebebiyle hastalık veya zararlıların bulaşmasına sebep olanlar yahut hastalık veya zararlıyı zamanında görevli teşkilata haber vermiyenler hakkında 6968 sayılı kanunun 17 nci maddesi hükümleri uygulanır.
Madde 47 - Fidan, fide, çelik, tohum, yumru, soğan vesaire gibi çoğaltmada kullanılmak üzere her türlü bitki yetiştiriciliğini ticari amaçlarla yapacaklar, bir dilekçe ile Zirai Mücadele Teşkilatına veya bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatına başvurarak, yetiştirme yerlerini bitki sağlığı bakımından muayene ettirmeye ve yetiştireceği bitki çeşitlerini bildirerek, Tüzüğe bağlı 9 sayılı örneğe göre "Bitki Yetiştirme Ruhsatı" almaya mecburdurlar.
Bu işlerle meşgul olan resmi müesseseler de aynı hükümlere tabidir.
Üç nüsha olarak düzenlenecek ruhsatnameden birinci nüshası Tarım Bakanlığına, ikinci nüshası ilgili müessese veya şahsa verilir. Üçüncü nüshası ise, ruhsatı veren dairede saklanır.
Köylerde yapılacak perakende fidecilik ruhsat kaydından müstesnadır.
Madde 48 - Bitki Yetiştirme Ruhsatı alanlar Zirai Mücadele Teşkilatının ve bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatının gerekli gördüğü her türlü tedbirleri zamanında almak zorundadırlar.
Madde 49 - Bitki Yetiştirme Ruhsatı almak suretiyle tesis olunan fidanlıklar, birisi vejetasyon diğeri söküm sırasında olmak üzere, yılda en az iki defa; fidelikler ise sökümden önce bir defa muayene edilirler. Fidanlıklar için söküm sırasındaki muayeneden sonra; Tüzüğe bağlı 10 sayılı örneğe göre "Bitki Muayene Raporu" düzenlenir. Üç nüsha olarak düzenlenecek bu raporlardan bir nüshası Tarım Bakanlığına, bir nüshası ait olduğu müesseseye gönderilir ve bir nüshası da muayeneyi yapan dairede saklanır. Raporların gerekleri, bunları düzenliyen teşkilatça izlenir ve sonuçlandırılır.
Bitki Yetiştirme Ruhsatı alınan diğer yerlerde de bu muayeneler yapılabilir.
Madde 50 - Bitki Yetiştirme Ruhsatı alınarak yetiştirme yapılan yerlerde, bütün tedbirlere rağmen tehlikeli hastalık veya zararlı görüldüğü ve yok edilmesinden başka çare bulunmadığı takdirde, bu bitkiler Zirai Mücadele Teşkilatı veya bu teşkilatın bulunmadığı yerlerde ziraat teşkilatınca yokedilir ve gerekirse Bitki Yetiştirme Ruhsatı da geri alınır. Yokedilen bitkilerin değeri ve yetiştirmeye izinsiz başlıyanlar veya Zirai Mücadele Teşkilatının lüzum gördüğü tedbirleri almıyanlar hakkında 6968 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi hükmü uygulanır.
Madde 51 - 46 ncı ve 50 inci maddelere göre ödenecek değerler, mahalli mülkiye amiri tarafından seçilecek bir, mahalli ziraat müdürlüğünce seçilecek iki ve köylerde ihtiyar heyetlerince, şehir ve kasabalarda ziraat odalarınca (Bulunmayan yerlerde belediye encümenlerince) seçilecek iki kişiden meydana gelen bir kurul tarafından takdir edilir.
Mahalli mülkiye amirince seçilecek kimse, Kurula başkanlık eder. Değer takdirinde çoğunluğun ve oylar eşit olursa başkanın bulunduğu tarafın biçtiği değer esas tutulur.
Madde 52 - Resmi ve özel bütün kara, deniz ve hava taşıma idarelerinin ve her türlü nakil vasıtası kullananların nakli yasak edilmiş bitki ve maddeleri taşımaları memnudur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Numune alma
Madde 53 - Görevli memurlar, muayene edecekleri bitkilerden numune alabilirler. Numune alma usulü ve miktarı Tarım Bakanlığınca bir yönetmelikle tesbit edilir.
Madde 54 - Numuneler, gerektiğinde bozulmadan açılmayacak tarzda, görevli memur tarafından malsahibi veya temsilcisi huzurunda mühürlenir ve buna dair bir tutanak düzenlenir.
Numunelerin, tutanağa uygun bir şekilde etiketlenmesi ve bu etiketin de beraberce imzalanması gereklidir.
Madde 55 - Numunelerin bir takımı ile tutanağın bir nüshası malsahibine veya temsilcisine verilir.
Madde 56 - Malsahibi veya temsilcisi numunelerin etiketini ve tutanağı imzalamaktan kaçınacak olurlarsa, itiraz sebeplerini tutanağın altına yazarak imzalayabilirler. Bunu yapmadıkları takdirde keyfiyet tutanakta belirtilir.
Madde 57 - Yapılan muayene sonunda hastalık veya zararlılardan temiz olduğu tesbit edilen bitkilere ait numuneler, muayene bittikten sonra malsahibinin isteği üzerine geri verilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli hükümler
Madde 58 - Tarım Bakanlığının görevli memurları, bitki ve maddelerin hastalık veya zararlılar ile bulaşık olup olmadıklarını incelemek ve denetlemek için her türlü resmi ve özel kara, deniz ve hava taşıtlarına (Transit geçenler dahil), bitki yetiştirilen, depolanan, bulundurulan, satılan veya işlenen yerlere (Buraları konut sayılsa dahi) girmeye ve gerekli muayene, denetleme ve işlemleri yapmağa yetkilidirler.
Engel olunduğu takdirde görevliler gereğine göre muhtarı veya ihtiyar heyeti üyesinden bir kişiyi yahut zabıta mensuplarını yanlarına alarak bu yerlere girerler ve görevlerini yaparlar.
Milli Savunma Bakanlığına ait kara, deniz, hava taşıtları ile bitki ve yiyecek bulundurulan yerlerde ve arazide ve yasak bölgelerde yapılacak muayene ve kontrollarda, bu birlik ve müesseselerden de bir temsilci bulundurulur.
Görevli memurlar; inceliyecekleri ve denetliyecekleri yerlerin veya bitkilerin sahiplerine veya bunların temsilcilerine, istek anında, bu işle görevli olduklarına dair kimlik kartlarını göstermek zorundadırlar.
Madde 59 - 6968 sayılı kanunun 15 inci ve 64 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmış ve Danıştay'ca incelenmiş olan bu Tüzük hükümleri, Resmi Gazete ile yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 60 - Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
ÖRNEK: 1
TARIM BAKANLIĞINA
ANKARA
Türkiye'ye getirmek istediğim aşağıda nitelikleri yazılı bitkiler için,
özel şartlara uymak kaydiyle, gerekli Bitki İthal Permisinin verilmesini
dilerim.
(İmza)
Adı ve adresi:..........................
........................................
............................................................
GETİRİLECEK BİTKİYE AİT BİLGİ
Gönderenin adı ve adresi : .......................................
Alacak olanın adı ve adresi : .......................................
Bitkinin cins, nev'i ve çeşidi : .....(Botanik adları ile)..............
Miktarı : .......................................
Ambalaj adedi ve şekilleri : .......................................
Markası : .......................................
Menşei (Memleket ve yer) : .......................................
Hangi amaçla getirileceği : .......................................
Hangi taşıtla getirileceği : .......................................
Giriş gümrüğü : .......................................
-------------
ÖRNEK: 2
T.C.
TARIM BAKANLIĞI
(Bitki İthal Permisi)
Permi No: ...........................
Permi Ta: ...........................
Bu ithal permisi ile aşağıda nitelikleri yazılı bitkilerin, bitki parçala-
rının veyahut bunları temsil eden nümunelerin belirtilen özel şartlara uymak
kaydiyle, 6968 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi gereğince Türkiye'ye getirilmesine
izin verilmiştir.
Gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.
(İmza ve Mühür)
GETİRİLECEK BİTKİYE AİT BİLGİ
Gönderenin adı ve adresi : .......................................
Alacak olanın adı ve adresi : .......................................
Bitkinin cins, nev'i ve çeşidi : ........(Botanik adları ile)...........
Miktarı : .......................................
Ambalaj adedi ve şekilleri : .......................................
Markası : .......................................
Menşei (Memleket ve yer) : .......................................
Hangi taşıtla getirileceği : .......................................
Giriş gümrüğü : .......................................
Bağlı olacağı özel şartlar : .......................................
ÖRNEK: 3
ZİRAİ KARANTİNA .........................
(Bitki İthal Bildirisi)
.../.../19.
Aşağıda nitelikleri açıklanan bitkilerin, bitki parçalarının muayenesi ile
gerekli işlemin yapılmasını dilerim.
(İmza)
Adı ve adresi ............................
...........................................
.............................................................
GELEN BİTKİYE AİT BİLGİ
Permi No. : ......(Permi tarihi)..................
Gönderenin adı ve adresi : ......................................
Alacak olanın adı ve adresi : ......................................
Bitkinin cins, nev'i ve çeşidi : ......................................
Miktarı : ......................................
Ambalaj adedi ve şekilleri : ......................................
Markası : ......................................
Menşei (Memleket ve yer) : ......................................
Hangi amaçla getirildiği : ......................................
Hangi taşıtla getirildiği : ......................................
Taşıdın manifesto sayısı ve tarihi : ......................................
Konşimento numarası : ......................................
Giriş gümrüğü : ......................................
ÖRNEK: 4
ZİRAİ KARANTİNA ..............
(BİTKİ İHRAÇ DİLEKÇESİ)
.../.../19..
Aşağıda nitelikleri yazılı bitkilerin, bitki parçalarının muayenesiyle ge-
rekli belgenin verilmesini dilerim.
(İmza)
Adı ve adresi: .............................
............................................
........................................................
GÖNDERİLECEK OLAN BİTKİYE AİT BİLGİ
Gönderenin adı ve adresi : ......................................
Alacak olanın adı ve adresi : ......................................
Ambalaj adedi ve şekilleri : ......................................
Markası : ......................................
Menşei (İl, ilçe veya köy olarak) : ......................................
Taşıma aracı : ......................................
Çıkış gümrüğü : ......................................
Bitkinin adı ve miktarı : ......................................
ÖRNEK: 5
GEÇİCİ SAĞLIK SERTİFİKASI
Bu partide bulunan ve ...................................... ait olan Kg.
(Ton) (.............................................. ) yetişme ve ambalajlama
devresinde ...................................................... teşkilatının
yetkili memuru ........................ adı ve soyadı ........................
tarafından usulüne uygun olarak muayene edilmiş ve adıgeçenin bilgisine göre
tehlikeli hastalık ve zararlılardan temiz olduğu anlaşılmıştır.
Tarih
İmza ve Mühür
ÖRNEK: 6
Cilt No. : ..........
Vol. No. : ..........
Sahife : ..........
Sheet : ..........
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
Republic of Turkey
TARIM BAKANLIĞI
Ministry or Agriculture
NEBAT SAĞLIK SERTİFİKASI
Phytosanitary certificate
ZİRAİ KARANTİNA SERVİSİ ................................
I'LANT PROTECTION SERVICE OF ............................
Bu Sertifika
Aşağıda vasıfları kayıtlı nebatların, nebat parçalarının veya nebati mah-
sullerin yahut bunları temsil eden nümunelerinin .............................
tarihinde ...................... Zirai Karantina Servisinin selahiyetli memuru
................................... tarafından iyice muayene edildiğini ve adı
geçenin bilgisine göre bu emtianın tehlikeli hastalık ve haşerelerden ari ve
ithalatı yapan memleketin cari nebat karantina nizamlarına ve bunlara ek veya
diğer suretle zikredilen deklarasyonlara uygun olduğunu tevsik eder.
This is to certify
that the plants, parts of plants or plant products described below or represen
tative samples of them were thoroughly examined on ...........................
by ............................ an authorized officer of the Plant Quarantine
Service of ...........................and were found to the best of his know-
ledge to be substantially free from injurious diseases and pests; and that the
consignment is believed to conform with the current phytosanitary regulations
of the importing country both as stated in the additional declaration here on
and otherwise.
Fümigasyon veya dezenfeksiyon (İthalatçı memleket istiyorsa):
Fumigation or disinfection treatment (If reguired by importing country):
Tarih ................................. Mücadele şekli ......................
Date .................................. Treatment ...........................
İlaçlama müddeti ...................... Kullanılan ilaç ve doz ..............
Duration of exposure .................. Chemical and concentration ..........
Açıklama (İcap ediyorsa) .../.../196..
Additional declaration (if necessary) İmza
Signature
................................
(Servisin mühürü) Ünvanı
(Stamp of the Service) Rank
EMTİAYA AİT MALÜMAT
Descripition of the consignment
İhracatçının isim ve adresi
Name and address of exporter ...........................
Alacak olanın isim ve adresi
Name and address of consignee ...........................
Ambalajların adedi ve şekilleri
Number and description of packages ...........................
Ambalajların alameti farikası
Distinguishing marks ...........................
Menşei: (İthalatçı memleket talebettiği takdirde)
Origin: (If reguired by importing country) ...........................
Nakil vasıtası
Means of conveyance ...........................
Giriş yeri
Point of entry ...........................
Malın isim ve miktarı
Quantity and name of produce ...........................
Nebat ilmindeki adı (İthalatçı memleket talebettiği
takdirde)
Botanical name (If reguired by importing country) ...........................
ÖRNEK: 7
T.C.
TARIM BAKANLIĞI
ZİRAİ KARANTİNA ...............
Sayı: .......... .../.../19..
.......................................... Gümrük Müdürlüğüne
İHRAÇ İZİN BELGESİ
(Tarihi : .....................................................
Bildirinin
(No. su : .....................................................
Gönderen Firma : .....................................................
Alıcı Firma : .....................................................
(Cinsi : .....................................................
Malın
(Miktarı : .....................................................
6968 sayılı kanunun 4 ve 13 üncü maddeleri hükümlerine uygun olarak muayene
edilmiş ve bitkinin tehlikeli hastalık ve zararlılardan
ari bulunduğu ve ayrıca zirai karantina mevzuatı bakımından alıcı ve satıcı
arasındaki anlaşma hükümlerine göre de ihracında bir sakınca olmadığı
görülmüştür.
Gereğini arz ve rica ederim.
İmza ve Mühür
.......................... gün içinde ihracı gerekir.
ÖRNEK: 8
ZİRAİ KARANTİNA ............................
(Bitki Transit Bildirisi)
.../.../19...
Aşağıda nitelikleri açıklanan bitkilerin, bitki parçalarının memleketimiz-
den transit olarak geçirilmesine izin verilmesini dilerim.
İmza
Adı ve adresi : ..............................................................
......................................................................
TRANSİT OLARAK GEÇECEK BİTKİYE AİT BİLGİ
Transit olarak bitki geçirecek olanın
adı ve adresi : ......................................
Bitkinin cins nevi ve çeşidi : ......................................
Miktarı : ......................................
Ambalaj adedi ve şekilleri : ......................................
Markası : ......................................
Hangi taşıtla geçeceği : ......................................
Türkiye'de kalacağı müddet : ......................................
Türkiye'de takip edeceği yol : ......................................
ÖRNEK: 9
BİTKİ YETİŞTİRME RUHSATI
Ruhsatname No. :
Tarihi :
İli :
İlçesi :
Bucak, köy ve mevkii :
Sahibinin adı ve adresi :
------------------------------------------------------------------------------
Ruhsat alınacak
arazinin sahası ve
basit krokisi
------------------------------------------------------------------------------
Yetiştirilecek
bitkiler
------------------------------------------------------------------------------
Bitki örtüsü
muayenesinden
alınan netice
------------------------------------------------------------------------------
Nematod bakımından
toprak muayenesi
neticesi
------------------------------------------------------------------------------
Teşkilatımızca tavsiye edilen tedbirlere riayet etmek şartiyle işbu arazide
bitki yetiştirilebilir.
Muayeneyi yapanlar İmza ve Mühür
-------------
ÖRNEK: 10
BİTKİ MUAYENE RAPORU
Rapor No:
Tarihi :
İli : ..................................................
İlçesi : ..................................................
Bucak, köy ve mevkii : ..................................................
Sahibinin adı ve adresi : ..................................................
------------------------------------------------------------------------------
Dağıtım veya satışa tabi
bitkilerin cins ve miktarı
------------------------------------------------------------------------------
Muayene maksadı ile sökülen
bitkilerin cins ve miktarı
------------------------------------------------------------------------------
Dağıtım veya satışa uygun
görülen bitkilerin cins ve
miktarı
------------------------------------------------------------------------------
Tesbit edilen hastalık veya
zararlılar
------------------------------------------------------------------------------
Alınacak tedbirler
------------------------------------------------------------------------------
Muayeneyi yapanlar İmza ve Mühür
ÖRNEK: 11
T.C.
TARIM BAKANLIĞI
..................... Zirai Karantina Servisi
ZİRAİ KARANTİNA TAŞIMA VE SATIŞ SERTİFİKASI
...................................................... ait aşağıda adı ve
miktarı yazılı bitki ve ürünler hastalık veya zararlılar bakımından .........
................................ tarihinde muayene edilmiş ve görünüşte bun-
lardan temiz olduğu, taşınması ve satışında bir sakınca bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
İmza ve Mühür
Bitki veya ürünün adı, miktarı : ............................................
Alacak olanın adı ve soyadı : ............................................
Gideceği yer : ............................................
Muayeneyi yapanın adı ve soyadı : ............................................
Görevi : ............................................