Mevzuat
Kanun Numarası           :2090
Kabul Tarihi             :20/6/1977
Yayımlandığı R.Gazete    :Tarih:5/7/1977   Sayı: 15987
Yayımlandığı Düstur      :Tertip: 5   Cilt: 16  Sayfa: 2435

Amaç:
Madde 1 - Bu Kanunun amacı;yangın,yersarsıntısı,yer kayması,fırtına,taşkın, sel,don,dolu,kuraklık,haşere ve hastalık gibi nedenlerle tarımsal ürünleri,canlı - cansız (toprak dahil) üretim araçları ve tesisleri zarar gören veya yok olan ve bu yüzden çalışma ve üretme imkanları önemli ölçülerde bozulan çiftçilere,köylünün kurmuş olduğu tarımsal amaçlı üretim kooperatiflerine,Devletçe gerekli yardımların yapılmasını sağlamak ve yapılacak yardımlara ilişkin usulü ve esasları belirlemektir.

Yardımlar:
Madde 2 - Bu Kanuna göre yapılacak Devlet yardımları;kredi açma,karşılıksız mal veya para verme veya teknik yardım yapma,yapılacak veya onarılacak tesislerin maliyetlerine katılma şekillerinden biri ile olur.

Yardımlarda küçük işletmelerle aile işletmelerine öncelik tanınır.

Afet dolayısıyla çalışma ve üretim imkanları önemli ölçüde bozulmaktan maksat,çiftçinin;

A) Ürünlerinin canlı - cansız üretim araçlarının ve tesislerinin değer itibariyle en az %40 oranında zarar görmesi,bu zararı diğer tarımsal veya başka gelirleriyle karşılayacak gücü bulunmaması ve kredi veren banka,kooperatif ve benzeri kuruluşlardan bu zararı karşılayacak borç alma imkanı olmaması;
B) Ürünlerinin,canlı - cansız üretim araçlarının veya tesislerinin % 40'dan az zarar görmesi halinde,kredi alma imkanı olmaması,başka geliri bulunmaması,dolayısiyle tarımsal faaliyetlerini devam ettiremeyecek ve geçimini sağlayamayacak duruma düşmesi, halleridir.

Karşılıksız yardım,ancak yukarda,belirtilen koşullarda ve geri ödeme gücü olmadığı saptanan,çiftçilere yapılabilir.Tesis maliyetine katılma,sadece çiftçilerin birlikte kullandıkları ve yararlandıkları araçlar ve tesisler için ve gereğine göre yapılabilir.Tesisin onarılması veya yenisinin sağlanmasına katılma,proje tutarının % 70'ini geçemez.

Bu esaslara göre ve bölgeler itibariyle,çiftçilere hangi afetler için, ne gibi ürünleri, canlı - cansız üretim araçları ve tesisleri için hangi şartlarda ve ne şekilde yardım yapılacağı yönetmelikte açık ve seçik bir şekilde belirtilir.

Zarar ve ziyanların Devletçe herhangi bir suretle karşılanmış olanlara veya tarımsal sigortadan yararlanma imkanı bulunanlara bu kanun gereğince ayrıca yardım yapılmaz.

Hasar tespit komisyonları:
Madde 3 - Afetlerden zarar gören çiftçilerin zarar ve ziyanlarının mahiyetini,oranlarını ve tutarlarını tespit etmek,çiftçinin ödeme gücüne göre karşılama şekillerini belirtmek amacıyla her il ve ilçede hasar tespit komisyonları kurulur.

Komisyonlar:

A) İllerde vali veya adına görevlendireceği yardımcısının başkanlığında;defterdarlık,teknik ziraat müdürlüğü,veteriner müdürlüğü,T.C. Ziraat Bankası Müdürlüğü ve Ziraat Odası Başkanlığından,
B) İlçelerde,kaymakam veya adına görevlendirilen vekilinin başkanlığında; ilçe Ziraat Mühendisliği,ilçe veteriner hekimliği,mal müdürlüğü,T.C. Ziraat Bankası Müdürlüğü,ziraat odası başkanlığı ile ilgili muhtarlar ve belediye olan yerlerde çiftçi malları koruma başkanlığı yetkililerinden, oluşur.

Komisyonların yetkileriyle çalışma yöntemleri yönetmelikte belirtilir.

Fon kurulması:
Madde 4 - Bu Kanun gereğince yapılacak yardımlar ve harcamaları karşılamak üzere,ilk mali yılda Gıda - Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bütçesine,konulacak ödenekle bir fon teşkil olunur.Bu yardım fonu Gıda - Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bütçesinin % 10 undan az olamaz.

Fon hesabında tutulan paraların faiz ve ikramiye gibi gelirleri,borçlulardan tahsil edilecek taksit ve faizler,fonla ilgili her türlü satış,bağış ve yardımlar fon hesabına geçirilir.

Fonun yönetilmesi:
Madde 5 - Fon paraları,T.C. Ziraat Bankasında,Gıda - Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı emrinde açılacak bir hesaba yatırılır.Fonun işletilmesi,fondan yapılacak harcamalar, kredi, karşılıksız ödeme ve tesis maliyetlerine katılma şekilleri, faiz, geri ödeme, erteleme, fonla ilgili olarak T.C. Ziraat Bankasınca yürütülecek işlemler ve diğer hususlar yönetmelikte gösterilir.

Bu Kanunla ilgili açılmış kredilerden faiz alınmaz.

Hesap dönemi ve denetim:
Madde 6 - Fonun hesap dönemi mali yıldır. Gıda - Tarım ve Hayvancılık Bakanı fonun ita amiridir. Maliye Bakanlığınca bu Bakanlık emrine bir fon saymanı atanır.

Bilanço ve kesin hesap, ertesi yılın Temmuz ayı içinde Sayıştay'a verilir.Sayıştay'ca denetim, yönetmelikteki esaslar gözönünde bulundurulmak suretiyle yapılır.

İstisna ve muaflıklar:
Madde 7 - Bu Kanunun uygulanması ile ilgili;

A) Fon harcamaları Genel Muhasebe ve Artırma,Eksiltme ve İhale Kanunları hükümlerine bağlı değildir.
B) Başvurmalar,bildirimler,düzenlenecek senetler,tasarruf belgeleri ve benzeri kağıtlarla,resmi mercilerce ve noterlerce yapılacak işlemler her türlü vergi,harç ve resimlerden muaftır.

Madde 8 - Bu Kanunun Gıda - Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına yüklediği görevleri yürütmek üzere Bakanlık bünyesinde bir Afetler Dairesi kurulur.

Daire,bir başkanın yönetiminde başkan yardımcıları ile gerektiği kadar uzmanlık,müdürlük,bir fon saymanlığı ve bunlara bağlı bürolardan oluşur.Dairenin taşradaki hizmetleri il ziraat ve veteriner kuruluşlarınca yürütülür.

Ceza hükümleri:
Madde 9 - Afet bölgelerinde felakete uğrayanlara bu Kanuna göre bedelli veya bedelsiz olarak verilen iş veya irat hayvanlarını,tohumluk,gübre,mücadele ilacı, alet,makine ve malzeme gibi canlı veya cansız üretim araçlarını veya tesislerini izinsiz olarak iki yıl içinde satan veya devreden yahut başka maksatlarla kullananlar hakkında daha ağır cezayı gerektirmediği takdirde,1.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezasına ve bu mallara,kimin elinde olursa olsun,el konulmasına,mevcut olmadıkları takdirde bedellerinin tazminine hükmolunur.

Yukarıda sözü edilen suçlara ilişkin davalar Sulh Ceza Mahkemelerinde görülür.

Yönetmelik:
Madde 10 - Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde,kanunun uygulama şeklini ve kanunun yönetmeliğe bıraktığı hususları düzenlemek üzere bir yönetmelik hazırlanır ve Bakanlar Kurulu kararıyle yürürlüğe konur.

Ek Madde 1 - (Ek: 23/7/1995 - 4123/7 md.)

1 - Meydana Gelen tabii afet nedeniyle yitirilen canlı hayvan kayıplarının karşılığı, Tarım İl Müdürlüklerinin yaptığı tespitler üzerinden, hak sahiplerine 2090 sayılı Kanunla kurulmuş fon hesabından temin edilerek ayni olarak verilir.

Geçici Madde 1 - (Ek: 28/8/1992-3838/16 md.) Erzincan, Tunceli ve Gümüşhahane merkez ve ilçelerinde 1992 Mart ayında vuku bulan deprem nedeniyle yitirilen canlı hayvan kayıplarının karşılığı, Tarım İl Müdürlüklerinin yaptığı tespitler üzerinden, hak sahiplerine 2090 sayılı Yasayla kurulmuş fon hesabından temin edilerek ayni olarak verilir.

Yürürlük ve yürütme:
Madde 11 - Bu Kanunun hükümleri 28 Şubat 1977 tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

Madde 12 - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.

2090 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN                   
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE                         
Kanun                                                             Yürürlüğe  
 No.            Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler          giriş tarihi
----------  --------------------------------------------------   ------------
 3838                          --                                  5/9/1992  
                                                                             
 4123                          --                                1/1/1995 ta-
                                                                 rihinden ge-
                                                                 çerli olmak 
                                                                 üzere yayımı
                                                                 tarihinde